Zwalone GTIA by Kaz 2009-03-05 02:53:25
Co jakiś czas dostaję mailem pytanie od świeżo upieczonych (kupują
po latach "niemania", więc można ich uznać za świeżo upieczonych)
posiadaczy 8-bitowych Atari, dlaczego ich grafika jest taka dziwna
- czy to wina kabla, telewizora, monitora czy... tu można podstawić
dowolną przyczynę, która przychodzi do głowy, gdy widzi się na
ekranie nieciekawe kolory albo skaszanione bitmapy.
Niestety, zawsze mam dla tych osób złą nowinę - zakupiony komputer najprawdopodobniej ma uszkodzony układ scalony o nazwie GTIA. Ponieważ problem wraca jak bumerang, a wszystkie przypadki, z którymi się do mnie zgłoszono dotyczą aukcji na polskim Allegro, uczulam kupujących na ten problem - jeżeli jest taka możliwość, proście sprzedawcę o przetestowanie komputera. Albo miejcie świadomość, że do ceny komputera z uszkodzeniem trzeba będzie doliczyć koszt wymiany GTIA (układ scalony, robocizna, koszty przesyłki do elektronika, jeżeli nie umiemy tego zrobić sami).
GTIA (źródło: Atariki, autor: Michał "Dracon" Garbaciak)
Zacytuję tu encyklopedię Atariki, w której ten problem jest dokładnie opisany (z drobną redakcją):
"W ostatnich seriach komputerów XE (np. w 800XE) dość często układ GTIA jest fabrycznie wadliwy, tryby wielokolorowe generowane są nieprawidłowo. Istnieją co najmniej dwa rodzaje tych wad, w pierwszym (i najgorszym) przypadku tryby wielokolorowe działają zupełnie źle, w drugim - nieprawidłowości są nieco innego rodzaju i ujawniają się tylko w pewnych warunkach. Wadliwe układy to te z datą produkcji od 9040 do 9152 (jest to liczba umieszczona po prawej stronie symbolu AMI).
Typ pierwszy
Typ pierwszy charakteryzuje się tym, że - jak powiedziano powyżej - tryby wielokolorowe działają źle zawsze albo prawie zawsze. Logika tworzenia nieprawidłowego obrazu jest taka, że pierwszy cykl koloru piksela wyświetlany jest dobrze, natomiast drugi źle, przy czym jest to dodatkowo zależne od koloru, jaki piksel miał mieć (z zakresu 0 - 15). Wyjątkiem jest kolor 0, który jest zawsze czarny, tak jak powinien.
Generowane rzeczywiście kolory w drugim cyklu koloru są różne dla różnych egzemplarzy GTIA, czasami "wadliwych" kolorów jest więcej, czasami mniej, czasami drugi cykl koloru miga sobie. Zależy to też od napięcia zasilania komputera, nagrzania GTIA itp. czynników. Spotyka się takie GTIA, które włączone na zimno działa bardzo źle, po chwili coraz lepiej, a po zmianie zasilacza w komputerze - już całkiem dobrze (to sprawa napięcia zasilania, a nie mocy zasilacza).
Generalnie jest to problem wybitnie związany z zależnościami czasowymi wewnątrz GTIA, w obwodzie, który odbiera dane z szyny ANx ANTIC-a (jakieś opóźnienia na bramkach etc). Prawdopodobną przyczyną są jakieś drobne zmiany w technologii wykonania późniejszych układów produkowanych przez AMI, co spowodowało przesunięcie niektórych sygnałów w niebezpieczne czy też niestabilne zakresy czasowe.
Prosty test na tę wadę:
(źródło: Atariki)
Jest to programik w BASIC-u (autorem jest MacGyver), dzięki któremu można łatwo stwierdzić, czy w komputerze jest wadliwe GTIA. W wyniku jego pracy obraz na monitorze powinien wyglądać mniej więcej tak, jak to przedstawia obrazek powyżej: jeżeli na ekranie jest 15 pasków, gdzie od lewej do prawej każdy będzie jaśniejszy, GTIA jest dobre. Jeżeli zaś któryś z pasków będzie się składał z grupki cienkich pionowych linii w różnych kolorach - mamy GTIA do wymiany.
Typ drugi
Wada typu drugiego jest ukryta, w takim GTIA tryby wielokolorowe działają na ogół zupełnie poprawnie za wyjątkiem sytuacji, kiedy program dokonuje włączenia trybu wielokolorowego już w trakcie wyświetlania linii; innymi słowy, dzieje się to, kiedy obraz podzielony jest na dwie części, gdzie z lewej strony jest tryb hires (Graphics 8), z prawej natomiast multicolor. W takiej sytuacji dane obrazu w trybie wielokolorowym zaczynają być interpretowane inaczej niż normalnie, w wyniku czego obraz staje się albo zamazany, albo zupełnie nieczytelny.
Tego typu zakłócenia można obserwować w demach "Joyride", "Unity", "Sweet Illusions", "Too Hard 4". Powinny być też możliwe do wykrycia przy użyciu programu "SysInfo" w wersji 2.11 (lub nowszej) autorstwa Kondrada Kokoszkiewicza. Poniżej prawidłowy wygląd ekranu podczas "testu GTIA" w "SysInfo".
(źródło: Atariki)
Poprosiłem Adam "Głowasa" Głowackiego, który również zapytywał o "dziwność" grafiki swojego Atari, żeby wykonał przykładowy zrzut ekranu i filmik z widocznym efektm uszkodzenia. Tak będzie sobie łatwiej zorientować się o jakiej wadzie mowa i porównać, jeżeli ktoś chciałby sprawdzić swój układ GTIA, a nie ma jak uruchomić programu "SysInfo". Na i mamy - dwa filmiki i dwie pary zdjęć. Na filmie dwa monitory z widocznym demem "Numen" - z lewej obraz poprawny, z prawej - niekoniecznie :). Zdjęcia: na górze poprawna grafika, niżej uszkodzona.
Jeszcze raz apeluję - pytajcie sprzedawców komputerków Atari na Allegro o układ GTIA. Niech się przyzwyczają, że to ważna informacja, może wtedy częściej będą ją umieszczać w opisie. Program "SysInfo" jest do ściągnięcia na przykład z katalogu użytków. Jeżeli sprzedawca nie ma do komputera żadnych peryferiów, z których mógłby uruchomić ten program, to wciąż pozostaje krótki programik w Basicu MacGyvera, który można wpisać do komputera po uruchomieniu, a którym można przetestować sprzęt pod kątem pierwszej wady. Można też poprosić o sprawdzenie numeru seryjnego układu.
Niestety, zawsze mam dla tych osób złą nowinę - zakupiony komputer najprawdopodobniej ma uszkodzony układ scalony o nazwie GTIA. Ponieważ problem wraca jak bumerang, a wszystkie przypadki, z którymi się do mnie zgłoszono dotyczą aukcji na polskim Allegro, uczulam kupujących na ten problem - jeżeli jest taka możliwość, proście sprzedawcę o przetestowanie komputera. Albo miejcie świadomość, że do ceny komputera z uszkodzeniem trzeba będzie doliczyć koszt wymiany GTIA (układ scalony, robocizna, koszty przesyłki do elektronika, jeżeli nie umiemy tego zrobić sami).
Zacytuję tu encyklopedię Atariki, w której ten problem jest dokładnie opisany (z drobną redakcją):
"W ostatnich seriach komputerów XE (np. w 800XE) dość często układ GTIA jest fabrycznie wadliwy, tryby wielokolorowe generowane są nieprawidłowo. Istnieją co najmniej dwa rodzaje tych wad, w pierwszym (i najgorszym) przypadku tryby wielokolorowe działają zupełnie źle, w drugim - nieprawidłowości są nieco innego rodzaju i ujawniają się tylko w pewnych warunkach. Wadliwe układy to te z datą produkcji od 9040 do 9152 (jest to liczba umieszczona po prawej stronie symbolu AMI).
Typ pierwszy
Typ pierwszy charakteryzuje się tym, że - jak powiedziano powyżej - tryby wielokolorowe działają źle zawsze albo prawie zawsze. Logika tworzenia nieprawidłowego obrazu jest taka, że pierwszy cykl koloru piksela wyświetlany jest dobrze, natomiast drugi źle, przy czym jest to dodatkowo zależne od koloru, jaki piksel miał mieć (z zakresu 0 - 15). Wyjątkiem jest kolor 0, który jest zawsze czarny, tak jak powinien.
Generowane rzeczywiście kolory w drugim cyklu koloru są różne dla różnych egzemplarzy GTIA, czasami "wadliwych" kolorów jest więcej, czasami mniej, czasami drugi cykl koloru miga sobie. Zależy to też od napięcia zasilania komputera, nagrzania GTIA itp. czynników. Spotyka się takie GTIA, które włączone na zimno działa bardzo źle, po chwili coraz lepiej, a po zmianie zasilacza w komputerze - już całkiem dobrze (to sprawa napięcia zasilania, a nie mocy zasilacza).
Generalnie jest to problem wybitnie związany z zależnościami czasowymi wewnątrz GTIA, w obwodzie, który odbiera dane z szyny ANx ANTIC-a (jakieś opóźnienia na bramkach etc). Prawdopodobną przyczyną są jakieś drobne zmiany w technologii wykonania późniejszych układów produkowanych przez AMI, co spowodowało przesunięcie niektórych sygnałów w niebezpieczne czy też niestabilne zakresy czasowe.
Prosty test na tę wadę:
10 GRAPHICS 9
20 FOR I=0 TO 15:COLOR I
30 FOR J=0 TO 4
40 PLOT I*5+J,0:DRAWTO I*5+J,191
50 NEXT J
60 NEXT I
70 GOTO 70Jest to programik w BASIC-u (autorem jest MacGyver), dzięki któremu można łatwo stwierdzić, czy w komputerze jest wadliwe GTIA. W wyniku jego pracy obraz na monitorze powinien wyglądać mniej więcej tak, jak to przedstawia obrazek powyżej: jeżeli na ekranie jest 15 pasków, gdzie od lewej do prawej każdy będzie jaśniejszy, GTIA jest dobre. Jeżeli zaś któryś z pasków będzie się składał z grupki cienkich pionowych linii w różnych kolorach - mamy GTIA do wymiany.
Typ drugi
Wada typu drugiego jest ukryta, w takim GTIA tryby wielokolorowe działają na ogół zupełnie poprawnie za wyjątkiem sytuacji, kiedy program dokonuje włączenia trybu wielokolorowego już w trakcie wyświetlania linii; innymi słowy, dzieje się to, kiedy obraz podzielony jest na dwie części, gdzie z lewej strony jest tryb hires (Graphics 8), z prawej natomiast multicolor. W takiej sytuacji dane obrazu w trybie wielokolorowym zaczynają być interpretowane inaczej niż normalnie, w wyniku czego obraz staje się albo zamazany, albo zupełnie nieczytelny.
Tego typu zakłócenia można obserwować w demach "Joyride", "Unity", "Sweet Illusions", "Too Hard 4". Powinny być też możliwe do wykrycia przy użyciu programu "SysInfo" w wersji 2.11 (lub nowszej) autorstwa Kondrada Kokoszkiewicza. Poniżej prawidłowy wygląd ekranu podczas "testu GTIA" w "SysInfo".
Poprosiłem Adam "Głowasa" Głowackiego, który również zapytywał o "dziwność" grafiki swojego Atari, żeby wykonał przykładowy zrzut ekranu i filmik z widocznym efektm uszkodzenia. Tak będzie sobie łatwiej zorientować się o jakiej wadzie mowa i porównać, jeżeli ktoś chciałby sprawdzić swój układ GTIA, a nie ma jak uruchomić programu "SysInfo". Na i mamy - dwa filmiki i dwie pary zdjęć. Na filmie dwa monitory z widocznym demem "Numen" - z lewej obraz poprawny, z prawej - niekoniecznie :). Zdjęcia: na górze poprawna grafika, niżej uszkodzona.
Jeszcze raz apeluję - pytajcie sprzedawców komputerków Atari na Allegro o układ GTIA. Niech się przyzwyczają, że to ważna informacja, może wtedy częściej będą ją umieszczać w opisie. Program "SysInfo" jest do ściągnięcia na przykład z katalogu użytków. Jeżeli sprzedawca nie ma do komputera żadnych peryferiów, z których mógłby uruchomić ten program, to wciąż pozostaje krótki programik w Basicu MacGyvera, który można wpisać do komputera po uruchomieniu, a którym można przetestować sprzęt pod kątem pierwszej wady. Można też poprosić o sprawdzenie numeru seryjnego układu.
Kaz 2009-03-05 04:13:40
No wlasnie, ile kosztuje taki uklad i jego wymiana? Tak czy siak, jedno Atari trzeba poswiecic na dawce.
sikor 2009-03-05 06:57:53
Kaz, mała prośba: umieść w katalogu sysinfo 2.17 (strona Draco) - masz bardzo starą wersję. A na przykład wersja 2.16 źle rozpoznawała komputery PAL (przynajmniej niektóre, jak był inny system od oryginalnego, na przykład Qmeg lub Atari 400/800 OS) podawał właściwy system i że komputer jest... emulatorem. Zresztą na nieprzerobionych 130XE też tak potrafił podać ;)
pajero 2009-03-05 09:26:45
GTIA to cena $5 (+przesyłka), ale oczywiście CO14805 czyli NTSC.
Za oceanem innych nie grabują z atarek.
Pozostaje ebay, ale tu też można znależć "uwalone" w sprzedaży.
Generalnie, nie warto kupować z allegro takich kompów.
pajero 2009-03-05 09:37:13
update: CO14889 czyli GTIA PAL są po $10
no ale to i tak jeszcze gorsza informacja
stRing 2009-03-05 09:46:39
ja miałem wadliwy układ z numerem 9038, trzeba więc wprowadzić poprawki w opisie na Atariki. dotyczyło to 130XE, komputerek został sprzedany (jako nie do końca sprawny oczywiście).
pajero 2009-03-05 09:51:30
można oczywiście ZREPEROWAĆ sobie GTIA przez wmontowanie VBXE :))))
Scalak 2009-03-05 10:36:01
swoją drogą Krzysiek właśnie "wygenerował" 505 nowinkę ... 1/2tyś!!! To budzi respekt.
Pytajnik 2009-03-05 11:56:37
czy zwalone GTIA odtwarza poprawnie muzyke grana na GTIA?
Kaz 2009-03-05 12:17:31
Sikor - jest nawet wersja 2.18! Przegapilem, bo zadne "serwisy informacyjne" o Atari nie informowaly o nowszej wersji, a i na stronie Draco nie ma mechanizmu powiadamiania o zmianach. Dorzucilem do katalogu, a najlepiej to chyba odsylac do strony domowej Draco:
http://drac030.krap.pl/pl-si-pliki.php
Pajero - dzieki za cennik. Ale wymiana GTIA przez wmontowanie VBXE to koszt jeszcze wiekszy i o jeszcze mniejszej dostepnosci :).
Scalak - respekt to by budzilo, jakby napisal dziesiec tysiecy.
Pytajnik - ciekawe pytanie. W czasach, gdy powstal wpis do Atariki nie bylo odtwarzaczy XXL-a, wiec nikt nie pomyslal, zeby to sprawdzic :).
paptak 2009-03-05 13:07:13
A ja swoje Atari 800xe z uszkodzonym GTIA kupiłem w 1992 nowe w sklepie a zreperowałem dopiero w 2006 :-)
Kaz 2009-03-05 13:19:42
Bo to zla kobieta byla... znaczy sie, bo to wada fabryczna byla :). Teraz w sklepie nie da sie kupic Atari, tym bardziej nowego.
xxl 2009-03-05 13:38:15
nie sadze zeby wadliwe GTIA mialo klopoty z dzwiekiem.
urborg 2009-03-05 14:45:21
Ja też miałem walnięty GTIA w zakupionym na Allegro 130XE. Jednak moje GTIA było walnięte w inny sposób niż to opisuje WIKIPEDIA. Objawiało się to skaszanionymi duszkami. Przelutowałem GTIA ze zdechłego 65XE i pomogło. Gdzieś jeszcze to wadliwe GTIA mam. Jak znajdę to mogę sprawdzić datę produkcji.
Urborg 2009-03-05 14:49:59
Pytajnik: podejżewam że barwa dzwięku generowanego przez uszkodzone GTIA może byc przekłamana ;)
Kaz 2009-03-05 14:59:18
Urborg - sprawdz numer seryjny.
urborg 2009-03-05 16:06:24
Sprawdziłem numer seryjny:
8741 MEZ
stRing 2009-03-05 16:14:36
z tego wynika ze jedynym wskaźnikiem sprawności będzie test, a nie kontrola numerów...
Kaz 2009-03-05 16:24:03
stRing - a Ty masz gdzies zapisany numer swojego ex-ukladu?
Kaz 2009-03-05 16:34:52
No chyba, ze to bylo po prostu uszkodzone GTIA, a nie fabrycznie wadliwe.
Adam Mowny 2009-03-05 18:05:20
Wieeeele sprzedawanych na aukcjach retro-kompów (nie tylko Atari) jest z opisem typu "wyciągnąłem z szafy, się na tym nie znam, nie przyjmuje negatywów", albo "dostałem od kolegi, mówił że sprawny, ale ja nie wiem i sprzedaję jak uszkodzony", albo "nie mam kabla do tv, nie mam możliwości ani umiejętności żeby sprawdzić". Inną plagą jest brak zasilacza... zawsze mnie to ciekawiło że to najczęściej ginący element zestawu.
Generalnie można prosić o test tak jak Kaz radzisz, ale na pozytywny odzew to się nastawiać nie można.
tebe 2009-03-05 18:14:19
rozkręcanie Atari w celu sprawdzenia oznaczeń układu wiąże się z naruszeniem potencjalnych plomb, którymi co niektórze mogą się chcieć pochwalić, jednak gdy już rozkręcimy obudowę trzeba jeszcze usunąć blachę zakrywającą płytę główną, prościej będzie uruchomić program testujący, koniecznie SysInfo, bo on testuje dwie potencjalne wady układu GTIA (alernatywą jest Unity Our5Oft)
ja swoją Atarkę pod VBXE wyselekcjonowałem sprawdzając GTIA bez udziału SysInfo i teraz okazuje się że mam połowicznie uwalone GTIA, nie działa zmiana trybu w linii
urborg 2009-03-05 18:25:01
Zawsze mnie ciekawiło ile aukcji typu "nietestowany, wygląda na sprawny, sprzedaję jako uszkodzony" to oszustwa. Tzn. ilu jest sprzedających którzy na prawdę nie znają stanu sprzętu, a ilu takich co wie że sprzedają uszkodzony sprzęt i chcą go opchnąć i kilka groszy zarobić. Raz kupiłem w ten sposób Atari 130XE jako niesprawdzony. Kupiłem bo poszło za cenę złomu (8zł + koszty wysyłki). Po otrzymaniu przesyłki uznałem ze sprzedający doskonale znał stan sprzętu. Atari oczywiście było martwe. Po włączeniu zapalała się dioda :) i innych znaków życia nie dawało. Otrzymałem je w stanie rozkręconym. Co więcej w obudowie od 130XE siedziały bebechy z 65XE.
Kaz 2009-03-05 18:28:14
Oczywiscie, ze zmiana przyzwyczajen sprzedacow jest ciezka. Ale jak nie bedziemy probowac, to na pewno sie nie uda. A sila nacisku wielu osob jest znacznie wieksza niz pojedynczego kupujacego.
glowas11 2009-03-05 19:36:04
Witajcie ustosunkuje się do pytanka o odgrywanie dźwięku przez GTIA otóż moje w 130XE uszkodzone odgrywało dźwięk OK bez żadnych przekłamań.
Pozdrawiam
Głowacki Adam "głowaś"
stRing 2009-03-05 19:46:09
@Kaz - 9038 jak wspomniałem. reszty nie pamiętam.
xxl 2009-03-05 19:55:49
tez mialem uwalone GTIA, gdy Electron wymienial pisal, ze wg Atariki powinien byc ok a jednak nie byl.
electron 2009-03-05 20:35:45
hej hej to w Atariki to mój tekst jest a numery podałem z przedziału znanego mi wtedy ... nie jest to pewnik - jednak z całą pewnością problemy z GTIA zaczęły się w roku 1990 a skończyły wraz z końcem 1991 i końcem produkcji Atari XE w ogóle.
Tebe - ale na VBXE zmiana trybu w linii działa ?? ;-)
Czarny_faraon 2009-03-05 22:59:00
Ja mam taki sam numer uszkodzonego GTIA co stRing.
Kaz 2009-03-05 23:07:08
A uszkodzenia pierwszego czy drugiego typu?
Xargos 2009-03-05 23:23:19
No nieźle, po latach dowiedziałem się, że miałem uszkodzone GTIA w posiadanej kiedyś 130tce... Zawsze dziwiło mnie czemu u kolegi demo z dygitalizowanym obliczem Einsteina (to było zdaje się w "Faces Demo") było OK a u mnie w pionowe prążki...
Czarny_faraon 2009-03-05 23:36:02
Jest uszkodzenie pierwszego i drugiego typu. Układ ten pochodzi z Atari 800xe, kupionej 'o ile pamięć mnie nie myli' przed końcem 1990 roku.
Odpaliłem demo Sweet Illusions i ... od razu GTIA powędrował z powrotem do szuflady:(
Czarny_faraon 2009-03-06 00:38:19
Czy ktoś zauważył u siebie w teście pierwszego typu pomiędzy 4 a 5 oraz 8 a 9 pasem pionowy cienki ciemny pasek przez całą wysokość ekranu? Taki sam objaw mam w usterce drugiego typu (program sysinfo) jedynie na pionowych paskach. Poza tym nie widze żadnych innych usterek.
W wyświetlanej grafice np. twarze w sweet illusions widze pionowe cienkie o różnej długości kreski po prawej stronie punktów na ekranie (w niewielkiej ilości).
Układ GTIA ma numer 8406 pochodzi z Atari 800xl włożony do 130xe.
To samo mam w jeszcze jednym 800xl. Jedynie paski te są jakby cieńsze i bledsze. W w/w demie słąbo widoczne.
tebe 2009-03-06 01:25:53
Electron, VBXE wyświetla wszystkie kombinacje prawidłowo, aby zobaczyć uwalony obraz GTIA przełączam na stare wyjście TV
na początku kiedy włączam Atarkę, układ GTIA działa prawidłowo, pojawiają się tylko pionowe paski między przejściami niektórych kolorów jak opisuje to Czarny_faraon, po odpowiednim czasie wygrzewania GTIA pokazuje swoje gorsze oblicze
Kaz 2009-03-06 01:40:16
Moje pytanie brzmi: gdzie w wiekszosci trafily roczniki 1990-1991? Czy to nie jest tak, ze to byl ten ostatni rzut 8-bitowych Atarek na wlasnie otwarte rynki Europy Wschodniej, w tym w duzej mierze Polski?
Firma Atari musiala sobie zdawac sprawe z wadliwosci komputerow (przez co najmniej rok schodzily wadliwe i nikt sie nie zorientowal? Klienci nie reklamowali?), ale nie przypominam sobie ZADNEJ informacji na ten temat w prasie komputerowej - ani zagranicznej ani polskiej (ktos widzial takie cos?). Czyzby swiadome sprzedanie g... towaru na biedne, ale chlonne rynki EW ze swiadomoscia, ze zadnej wymiany na nieuszkodzony towar nie bedzie? Nie bede sie wyrazal o ratoloslach Tramiela.
tebe 2009-03-06 08:44:26
Kaz to najlepiej świadczy o popularności trybów GTIA, gdyby były częściej używane ludzie by zauważyli
electron 2009-03-06 09:42:28
Uszkodzenie objawia się też tym, że piksele w hires mają różną grubość - co drugi jest chudy / gruby / chudy / gruby itd. To jest zapewne objaw tego samego uszkodzenia, które powoduje popsucie trybów GTIA.
Krótki 2009-03-06 10:08:25
Czarny_faraon: te pionowe paski między 4-5 oraz 8-9 kolorem to norma, wszystkie GTIA tak mają. Tak ma być.
Kaz 2009-03-06 10:35:52
@"Kaz to najlepiej świadczy o popularności trybów GTIA, gdyby były częściej używane ludzie by zauważyli"
Owszem, nie byly popularne, ale jednak tych komputerow nie kupilo sto osob, tylko pewnie z kilkadziesiat tysiecy. Statystycznie rzecz biorac, ktos powinien zauwazyc! To po stronie konsumenta, ze juz nie mowie, ze sa przeciez procedury testowania produkcji po stronie producenta.
Tak sobie probuje przypomniec, jakie programy w GTIA byly wowczas popularne. Robot Demo, i to nie tylko w Polsce. Byly tez ze dwie gry w trybach GTIA (Cygnus X-1 i cos jeszcze), RAMbrandt umozliwial tez korzystanie z trybow GTIA, a byl dosc znany. No i popularne byly skany rozebranych panienek puszczanych w GR9, a one przyszly jeszcze z "wczesnego USA", wiec tez musialy byc popularne.
vdl 2009-03-06 11:35:42
"space lobsters" jest w zrobione w trybie gtia
paptak 2009-03-06 13:34:02
Myślę, że wszystkie 130xe i 800xe i pewnie 65xe (z Expansion port) z przełomu 90/91 miały uwalone GTIA. Koledzy, z którymi miałem wówczas kontakt, a którzy kupili w tym okresie swoje Atari mieli uszkodzone GTIA. Ta ostatnia seria komputerów była wybitnie moim zdaniem zwykłym "wypchnięciem" resztek zmagazynowanych elementów. To już nie była ta jakość co wcześniej. Nawet pudełka były "ubogie" Białe z niebieskimi napisami. Pamietam, że od kupna zastanawiałem się nad tymi dziwnymi paskami. Nawet ciągneło mnie żeby zareklamować sprzęt ale w końcu odpuściłem to sobie. Te tryby naprawdę nie były popularne i nie przeszkadzało to tak bardzo. Nie było internetu i nie było żadnych informacji na ten temat. Nie było kogo zapytać. Dopiero w 2006 roku dowiedziałem się z Internetu co to za awaria. Natychmiast kupiłem na Allegro lekko zdezelowane Atari 800XL i potraktowałem go jako dawcę. Zamieniłem układy miejscami i od tamtej pory nie mam problemu. Choroba przeszła na 800XL :-)
sikor 2009-03-06 13:43:24
A mnie zastanawia cpo innego. Jeśli to jest typowy objaw - a jest - czy nie można go jakoś wyeliminować, nie wiem, poprzez dodanie jakiegoś dodatkowego układu albo coś w tym stylu (nie znam się, nie jestem elektronikiem). Chodzi oczywiście o coś taniego - niestety, VBXE w większości przypadków nie wchodzi w rachubę. Ale coś rzędu 20-50 złotych według mnie by było o.k. (a może przy okazji jakieś podbicie kolorów czy coś w tym stylu by się udało na jednej pieczeni upiec)?
vdl 2009-03-06 15:27:37
ja tam mam 65xe pewexowskie na plycie od 130 i gtia jest ok, rok zakupu cos okolo 1990. numer ami 8325cbr, c0122948-01, c03051, Korea :)
tebe 2009-03-06 18:09:03
Sikor jako że objawy uwidaczniają się w niektórych przypadkach pod wpływem nagrzania układu możesz spróbować go chłodzić, radiator, wentylator, albo Peltier :)
Psychol korzystał z Peltiera aby przetaktować GTIA, co i tak nie uchroniło go od "spalenia"
electron 2009-03-06 19:21:21
A tak w ogóle Kaz, co to za tytuł news'a ? ;-)
ZebCorpse 2009-03-06 19:42:02
Tytuł news'a? Erm... zapewne skutek prac badawczych nad dodatkami do pisma "Pan"... ;)
Kaz 2009-03-06 20:20:18
A ja bym obstawial, ze to kolokwializm uzyty w celach ekspresyjnych :).
"Kolokwializm (łacińskie colloquium - rozmowa), element języka potocznego, mówionego, składni kolokwialnej, którą posługujemy się w życiu codziennym, nie dbając o dobór słów, zwrotów i jej konstrukcję; kolokwializm występuje często w utworach prozatorskich jako element stylizacji w dialogach bohaterów; w liryce stosowany jako środek ekspresji, szczególnie w międzywojniu w twórczości skamandrytów, zwłaszcza J. Tuwima, także u K. I. Gałczyńskiego, M. Białoszewskiego."
Czarny_faraon 2009-03-06 20:32:41
Czy ktoś może potwierdzić, że te pionowe paski pomiędzy 4 i 5 oraz 8 i 9 kolorem to norma, że wszystkie GTIA tak mają?
Bowiem ta sama "usterka" w 800xl jest prawie niewidoczna w demie Sweet Illusion (naprawde trzeba się dobrze przyjrzeć) natomiast na ukłądzie GTIA wyjętym z 800xl (uszkodzonego) i włożonym do 130xe jest widoczny w postaci pionowych cienkie pasków o różnej długości po prawej stronie punktów na twarzach postaci w tym demie (zauważyłem też że punkty te mają kolor o zabarwieniu żółtawym). Układy GTIA napewno starsze niż 1990 rok.
W teście z pionowymi pasami wady te wyglądają praktycznie tak samo.
Czarny_faraon 2009-03-06 20:35:20
Chodziło mi o potwierdzenie jeszcze przez kogoś oprócz Krótki.
maly_swd 2009-03-06 21:51:17
Kaz-> ja tez mialem 65xe z uwalonym gtia, koledzy ktorzy mieli ten sprzet tez mieli tak samo... wiec nie bylo z czym porownac. Ja do czasu az nie poznalem chlopakow ze Swordow to myslalem ze ten tryb tak ma...
Jakie bylo moje zdziwienie jak Marcys z Zajacem odpalili KLEKSA i wybierali kolor z palety 256kol. Ja do nich "cos chyba nie tak wam dziala" bo nie ma takich paskow:)
sikor 2009-03-06 21:57:58
@TeBe: "Sikor jako że objawy uwidaczniają się w niektórych przypadkach pod wpływem nagrzania układu możesz spróbować go chłodzić, radiator, wentylator, albo Peltier :)"
Ale mi nie chodzi o takie rozwiązanie. Skoro znana jest przyczyna, wiadomo, co powinno być - może wystarczy zastosować jakąś linijkę (74xx) i parę innych elementów i dwa-trzy kable bądź jakaś dodatkowa płytka z układami i odcięcie kilku nóżek, przepięcie się sygnałami? Jak pisałem - nie znam się, ale to mogłoby być jakieś wyjście z sytuacji. A tak ratuje się jedne egzemplarze poprzez niszczenie innych (czasem sprawnych, o zgrozo)...
pavros 2009-03-07 00:08:11
@Czarny_faraon: Miałem pewne podejrzenie co do przyczyny powstawania tych cieńkich czarnych pasków, a to , co napisałeś, pozwoliło dokładnie zlokalizować sprawce! W Atari oprócz GTIA jeszcze jeden układ jest zamieszany w generację sygnału video - układ CD4050. Ponieważ, jak piszesz, u ciebie problem pasków nie zależy od GTIA, tylko raczej od komputera, w którym się on znajduje, to winowajcą musi być ten drugi, czyli CD4050. Układ ten zawiera w sobie 5 buforów nieodwracających, przez które przepuszczony jest 4-bitowy sygnał luminancji L3-L0 oraz sygnał synchronizacji. Problem polega na tym, że układ ten może mieć rożne czasy propagacji (opóźnienie między wejściem a wyjściem) dla przełączenia się z 0 na 1 oraz z 1 na 0. Przełączenie z 1 na 0 jest szybsze (krótsze). Powoduje to, że przy przełączaniu z jasności 7 na 8 czyli binarnie 0111 na 1000 prze moment jest kombinacja 0000 (najnizsza jasność, czarny), bo trzy 1-ki przełączyły się już na 0-ra, ale pierwsze 0 jeszcze nie przełączyło się na jedynkę. Podobny problem jest przy zmianie jasności 3 na 4 (0011 na 0100). Aby nie było czarnych pasków, układ CD4050 musiałby mieć identyczne czasy propagacji dla przełączeń 0 na 1 i 1 na 0. Tak więc usunięcie pasków polegałoby na wymianie układu CD4050 na bardziej "idealny" o ile takie są dostępne.
pavros 2009-03-07 00:32:28
@Sikor: Możnaby spróbować opóźnić sygnał zegarowy Fo0 podawany do GTIA względem tego samego podawanego do ANTIC'a poprzez przepuszczenie go przez jedną do kilku bramek.
Czy może ktoś już tego próbował?
Kaz 2009-03-07 00:36:49
Watpie, zeby ktos probowal. O ilez latwiejsze jest wyciagniecie GTIA z innego kompa... :(
Krótki 2009-03-07 02:12:14
Czarny_faraon, pavros: niedawno była dyskusja o tych pionowych kreskach na AtariAge:
http://www.atariage.com/forums/index.php?showtopic=136207
Kaz 2009-03-07 03:59:39
No wlasnie, tam tez byl podany link do forum ABBUCa, gdzie sa kolejne wyrazne zdjecia problemu:
http://tiny.pl/bc9p
sikor 2009-03-07 07:49:48
No właśnie, czy ktoś mógłby sprawdzić rozwiązanie zaproponowane przez pavrosa? Szkoda sprawnych maszynek jako dawców ;(
Hmm, a swoją drogą to nie sprawdzałem, jak sprawa wygląda w moich atarynkach... Choć organoleptycznie w tych, które używam - nie pamiętam, abym miał zwalone GTIA... No, ale głowy nie dam - mam ich kilka w sumie...
pavros 2009-03-07 08:59:31
@Krótki, Czarny_faraon: Zgadza się. Widzę, że tam dotknięto problemu jeszcze głębiej. Mianowicie czas przełączenia z 0 na 1 zależy jeszcze od tego, który to jest bit. Bit najstarszy czyli 3 przełacza się najdłużej a bit 0 najkrócej. Ma to związek z różnym obciążeniem poszczególnych wyjść układu CD4050 (tego juz tam nie piszą). Wyjścia bitów 3,2,1,0 są połączone z opornikami o wartościach w stosunku 1,2,4,8 (nie podaję konkretnych wartości). Oporniki te stanowią cześć prostego przetwornika C/A. Wyjście bitu 3 jest połączone z najmniejszym opornikiem i przez płynie z niego największy prąd. Wielkość prądu ma wpływ na czas przełączenia. Z tego wniosek, że bardziej "idealny" układ CD4050 to taki, który pozwala na większe prądy - większe obciążenie. Taki powinien przełączać się szybciej. Trzebaby przestudiować dane katalogowe różnych modeli CD4050, aby wybrac najwłaściwszy.
pavros 2009-03-07 11:07:14
W necie wciąż natrafiam na identyczne dane katalogowe CD4050 zasilanego 5V, z ktorych wynika, że maksymalne czasy propagacji 0->1 i 1->0 (tplh, i tphl) sa prawie identyczne (120ns i 110ns) ale za to maksymalne czasy narastania i opadania (ttlh i tthl) sygnału na wyjściach się dość różnią (120ns i 60 ns) i to jest przyczyna problemu. Dla porównania czas piksela hires to 140ns. Na tej http://www.longhornengineer.com/Projects/AtariAVmods stronie gość proponuje użycie zamiennika CD74HC4050E. Jego parametry przy zasilaniu 5V sa nastepujace: tplh=tphl=6ns, ttlh=tthl=13ns i to by rozwiązało problem czarnych pasków. Ciekawe tylko jaka jest dostępność takich układów.
pavros 2009-03-07 13:53:10
Widze, że ELFA ma w swojej ofercie taki układ oznaczony 74HC4050. Cena za sztukę to 4,15 PLN, powyżej 25 sztuk to 1,80 PLN. Dodam jeszcze, że wstawienie tego układu wyostrzy nieco obraz.
Yosh 2009-03-07 14:01:24
@pavros: dzięki, coś czuje że ta informacja przyda się teraz albo później :)
google -> 74HC4050 -> piekarz (74HC4050) 0.83zl brutto :) sztuka... ELFA zawsze mnie rozwalała...
http://www.piekarz.pl/index.php?page=offer&item=2937
Kaz 2009-03-07 14:01:44
To zakladac watek dla chetnych na zrzute? :)
Scalak 2009-03-07 14:30:15
a to wystarczy tylko zrobić podmiankę czy elementy "konfiguracyjne" też ulegają zmianie ?
tebe 2009-03-07 15:15:55
w sumie czarne pionowe linie na przejściach między kolorami nie występują tylko w trybach GTIA, kolorując obrazki HiRes duszkami i rastrem też uzyskałem takie efekty, warunkiem jest ustawić ducha idealnie na granicy zmiany koloru w rastrze, aby usunąć efekt należy ustawić ducha o 1 pixel nasuniętego na obszar zmiany koloru w rastrze
widać zmiana wspomnianego układu na szybszy byłaby przydatna nie tylko ze względu na tryby graficzne GTIA
pavros 2009-03-07 16:14:31
@tebe: Dokłanie tak. Te czarne pasy/piksele wystepują w każdym trybie graficznym, tylko są widoczne w mniejszym stopniu. Tak więc wymiana układu nie tylko wyostrzy ale i wyczyści obraz z tych dziwnych artefaktów.
@Yosh: Tylko musimy się upewnić, że te układy są w obudowach tradycyjnych (dip16 czy dil16) a nie smd. Tam nie pisze wprawdzie, że to smd, ale pewnosci nie ma.
@Kaz: Zanim ludzie zaczną się zrzucać, to ktoś musi się poświęcić, kupić układ i przetestować jak to w praktyce wygląda.
@Scalak: Tak, wystarczy zamienić układ.
xxl 2009-03-07 17:55:18
ale czy to jeszcze bedzie atari?
pavros 2009-03-07 18:25:54
:-)
Old 2009-03-07 18:52:50
@xxl: mówiąc kolokwialnie, OWNED!
tebe 2009-03-07 19:31:27
Candle podesłał linka w którym opisany jest sposób "naprawienia" GTIA jak i samego wyjścia TV
http://ftp.pigwa.net/stuff/collections/atari_forever/Extension/GitaSynch%20Upgrade/GitaSync.txt
pavros 2009-03-08 00:49:40
Odnośnie opóźniania sygnału Fo0, to okazuje sie to nie takie proste. Sygnał ten jest wytwarzany właśnie przez GTIA i podawany do ANTIC'a. GTIA wytwarza sygnał Fo0 na podstawie sygnału OSC pochodzącego z FREDDY'ego - buforuje go i wprowadza pewne opóźnienie. Czyli OSC wyprzedza Fo0 w fazie. Możnaby sprobować podać OSC bezpośrednio do ANTIC'a zamiast Fo0. Ewentualnie, jeżeli konieczne jest buforowanie OSC, przepuścić go przez jedną bardzo szybką bramkę i dopiero podać do ANTIC'a.
Kaz 2009-03-08 01:59:24
A w komputerach bez Freddiego?
miker 2009-03-08 09:36:00
Nie wiem, czy ktoś jeszcze wspomniał o innej wadzie GTIA, która ujawnia w outrze do "Too Hard 4", gdzie w jednej linii wyświetlany jest tryb Graphics 8 oraz TIP. Wada polega na tym, że część z TIPem pozbawiona jest linii jasności (a w każdym razie jest ona źle interpretowana). A na sam fakt istnienia tej przydapłości "wpadł" kolega Pinokio podczas wyświtlania wspomnianej produkcji na QuaST 2003 bodajże. Także jak ktoś ma 320k na pokładzie, niech też sobie to sprawdzi.
electron 2009-03-08 10:47:42
Moja opinia odnośnie tego tematu jest taka, że GTIA jest od początku swego istnienia zabugowany - jego wejście na rynek zostało opóźnione a i tak nie zdołano go poprawić. Problemy występujące mają źródło w wewnętrznych zależnościach czasowych. W ostatnich seriach układu po prostu problemy zaczęły występować z większą intensywnością niż dotychczas - wystarczyła minimalna zmiana w technologii produkcji wafla ...
Druga sprawa: uważam, że występuje tylko jeden rodzaj uszkodzenia układu: typ pierwszy. Pozostałe (związane z przełączaniem trybów w środku linii) są to triki, które mogą ale nie muszą działać - a my ich niefrasobliwie używamy. Z drugiej strony na takim C64 wszystko działa zawsze tak samo ... :-)
Jeszcze jedno: czy zauważyliście, że 240 linii czasami daje się wyświetlić a czasami nie ? Z moich eksperymentów wynika, że zależy to od ... startu komputera. Po jednym włączeniu zawsze jest OK, po innym zawsze jest zerwanie synchronizacji ....
tebe 2009-03-08 11:20:09
czyli w sumie Electron zaimplementowałeś w VBXE buga GTIA, skoro Unity Demo działa na VBXE, 3 tryby w linii a powinny być tylko dwa GR8 i GR9, ten ostatni przekręcony GR15 to właśnie taki bug
sikor 2009-03-08 12:53:32
Hmm, w linku podanym przez TeBe czytamy: So, what you'll need: 74HCT00, 74HCT74, 74HCT75, 74HCT86, 74HCT138, Resistor 10 kOhm, Capacitor 100 nF, a small switch (optional), piece of an universal board (70x28mm), 1-2 metres of insulated thin wire, and a few centimetres of non-insulated thick wire (diameter about 1-1.5 mm).
Czy w takim razie dużym problemem byłoby wykonanie specjalnej płytki drukowanej do tego? Przypuszczam, że koszt wszystkich elementów (przy zamówieniu powiedzmy 100 płytek) mógłby się zamknąć w jakiś 10-15złotych. Do tego jakisz narzucik dla osoby tworzącej płytkę i... Kilkadziesiąt Atarek uratowanych.
Co więcej - gotowe kity (z instrukcją montażu oczywiście) można by sprzedawać na alledrogo i ebayu, a myślę, że chętni na zakup by się znaleźli. Mimo, że teraz jestem mocno pod kreską - mogę się zadeklarować na 3-4 kity (jeśli cena będzie oscylowała maksymalnie w granicach 20-25zł za sztukę).
Hmm, Lotharek, Candle, Pajero, Electron? Ktoś się może podjąć? Deklaruję jakby co swoją przedpłatę.
tebe 2009-03-08 13:10:23
Bewesoft mógłby podesłać jakieś fotki, bo on już wykonał takową płytkę ratując GTIA Atarki
zresztą kiedy Candle i Electron skończą pracę na klonem GTIA problem zostanie rozwiązany
Czarny_faraon 2009-03-08 15:14:50
Czy ktoś wie jakie gry oprócz podany przez Kazia Cygnus X-1, i znany mi Laser Hawk?
Swoją drogą niezły ubaw miałem jak pierwszy raz odpaliłem Laser Hawk na atarce z uszkodzonym GTIA. Podejrzewałem grę, że coś z nią nie tak:)
Kaz 2009-03-08 15:27:44
Przypomnialo mi sie, o jaka gre mi chodzilo - Elektra Glide. To razem mamy takie gry w GTIA:
- Cygnus X-1
- Elektra Glide
- Laser Hawk
- Rescue on Fractalus (czolowka)
- Space Lobsters
- Sexy-Six
Co jeszcze? Podejrzewam, ze jest sporo takich gier, tylko mniej znanych.
ptb 2009-03-08 18:50:06
Znalazłem rysunki do 'GitaSync.txt' i zrobiłem sobie pdf. Jak kogoś interesuje "pełna" wersja to daje link:
http://tiny.pl/bddt
Kaz 2009-03-08 19:20:48
ptb - dobra robota! Dzieki wielkie.
electron 2009-03-08 20:57:16
ta poprawka do GTIA to porażka - ponieważ nie jest w stanie poprawić generacji kolorów tylko luminancję - warto sobie to darować.
sikor 2009-03-08 22:10:49
No właśnie, electron... Masz może jakieś w miarę sensowne, tanie rozwiązanie dla mas? Aha, poproszę o nowy rdzeń do VBXE (na atari8.info widziałem, że jest), choć nie mam do VBXE szczęścia... ;( Padł mi monitor Philipsa - ponoć transformator, ponoć spory koszt naprawy (serwis stwierdził: nieopłacalne), póki co nie mam kaski na nowy... I ciągle nie używam ;(
tebe 2009-03-08 23:57:37
hehe Sikor, mój Philips jak się dowiedział że zaraz mu VBXE wyśle sygnał też padł z wrażenia :)
pavros 2009-03-09 09:32:09
@Kaz: W komputarach bez Freddy'ego sygnał OSC idzie bezposrednio z obwodu generatora sygnału zegarowego, w którego skład wchodzi oscylator kwarcowy 3,54MHz. Pochodzenie sygnału OSC nie ma jednak znaczenia w sprawie uszkodzonych GTIA.
Kaz 2009-03-09 11:23:05
Dzieki za wyjasnienie. Podsumowujac: jest pomysl Pavrosa jak poprawic jakosc GTIA (bez metody "przez VBXE"), ale potrzeba, zeby ktos to przetestowal. Dobrze zrozumialem?
pavros 2009-03-09 11:46:04
Tak, przydałoby się, żeby ktoś to potestował. Trzeba poeksperymentować z różnymi opóźnieniami. Generalnie sporo zabawy i żadnej gwarancji, że to cokolwiek pomoże.
sikor 2009-03-09 22:12:53
Zastanawia mnie jeszcze jedno: skoro GTIA jest właściwie nieco zmodyfikowanym CTIA, ma właściwie podobny diagram i analogiczne wyjścia (http://krap.pl/mirrorz/atari/www.xmission.com/~trevin/atari/gtia_pinout.html) - to czy poprzez "dodanie" poprawki Bewesofta nie dałoby się uzyskać trybów GTIA na CTIA (uproszczonych, ale zawsze). Rozważanie jest czysto teoretyczne.
glowas11 2009-03-18 22:35:10
KAZ póki co znalazłem jeszcze jedną Lethal Weapon.
uicroBee 2009-05-03 17:26:30
Nie wiem czy jeszcze któś czyta ten wątek.. Nowe demo Ilusia wygląda inaczej na zwalonym GTIA http://tiny.pl/zll3
Pytajnik, glowa22 <-- co do muzyki, to na mojej 65XE ze zwalonym (kolokwialnie KAz mówiąc ;-) GTIA, demo Beep'em All gra poprawnie http://tiny.pl/zl4h.
Kaz 2009-05-18 23:56:59
A czyta, czyta :). Tylko link jest pusty...
No wlasnie, ile kosztuje taki uklad i jego wymiana? Tak czy siak, jedno Atari trzeba poswiecic na dawce.
sikor 2009-03-05 06:57:53
Kaz, mała prośba: umieść w katalogu sysinfo 2.17 (strona Draco) - masz bardzo starą wersję. A na przykład wersja 2.16 źle rozpoznawała komputery PAL (przynajmniej niektóre, jak był inny system od oryginalnego, na przykład Qmeg lub Atari 400/800 OS) podawał właściwy system i że komputer jest... emulatorem. Zresztą na nieprzerobionych 130XE też tak potrafił podać ;)
pajero 2009-03-05 09:26:45
GTIA to cena $5 (+przesyłka), ale oczywiście CO14805 czyli NTSC.
Za oceanem innych nie grabują z atarek.
Pozostaje ebay, ale tu też można znależć "uwalone" w sprzedaży.
Generalnie, nie warto kupować z allegro takich kompów.
pajero 2009-03-05 09:37:13
update: CO14889 czyli GTIA PAL są po $10
no ale to i tak jeszcze gorsza informacja
stRing 2009-03-05 09:46:39
ja miałem wadliwy układ z numerem 9038, trzeba więc wprowadzić poprawki w opisie na Atariki. dotyczyło to 130XE, komputerek został sprzedany (jako nie do końca sprawny oczywiście).
pajero 2009-03-05 09:51:30
można oczywiście ZREPEROWAĆ sobie GTIA przez wmontowanie VBXE :))))
Scalak 2009-03-05 10:36:01
swoją drogą Krzysiek właśnie "wygenerował" 505 nowinkę ... 1/2tyś!!! To budzi respekt.
Pytajnik 2009-03-05 11:56:37
czy zwalone GTIA odtwarza poprawnie muzyke grana na GTIA?
Kaz 2009-03-05 12:17:31
Sikor - jest nawet wersja 2.18! Przegapilem, bo zadne "serwisy informacyjne" o Atari nie informowaly o nowszej wersji, a i na stronie Draco nie ma mechanizmu powiadamiania o zmianach. Dorzucilem do katalogu, a najlepiej to chyba odsylac do strony domowej Draco:
http://drac030.krap.pl/pl-si-pliki.php
Pajero - dzieki za cennik. Ale wymiana GTIA przez wmontowanie VBXE to koszt jeszcze wiekszy i o jeszcze mniejszej dostepnosci :).
Scalak - respekt to by budzilo, jakby napisal dziesiec tysiecy.
Pytajnik - ciekawe pytanie. W czasach, gdy powstal wpis do Atariki nie bylo odtwarzaczy XXL-a, wiec nikt nie pomyslal, zeby to sprawdzic :).
paptak 2009-03-05 13:07:13
A ja swoje Atari 800xe z uszkodzonym GTIA kupiłem w 1992 nowe w sklepie a zreperowałem dopiero w 2006 :-)
Kaz 2009-03-05 13:19:42
Bo to zla kobieta byla... znaczy sie, bo to wada fabryczna byla :). Teraz w sklepie nie da sie kupic Atari, tym bardziej nowego.
xxl 2009-03-05 13:38:15
nie sadze zeby wadliwe GTIA mialo klopoty z dzwiekiem.
urborg 2009-03-05 14:45:21
Ja też miałem walnięty GTIA w zakupionym na Allegro 130XE. Jednak moje GTIA było walnięte w inny sposób niż to opisuje WIKIPEDIA. Objawiało się to skaszanionymi duszkami. Przelutowałem GTIA ze zdechłego 65XE i pomogło. Gdzieś jeszcze to wadliwe GTIA mam. Jak znajdę to mogę sprawdzić datę produkcji.
Urborg 2009-03-05 14:49:59
Pytajnik: podejżewam że barwa dzwięku generowanego przez uszkodzone GTIA może byc przekłamana ;)
Kaz 2009-03-05 14:59:18
Urborg - sprawdz numer seryjny.
urborg 2009-03-05 16:06:24
Sprawdziłem numer seryjny:
8741 MEZ
stRing 2009-03-05 16:14:36
z tego wynika ze jedynym wskaźnikiem sprawności będzie test, a nie kontrola numerów...
Kaz 2009-03-05 16:24:03
stRing - a Ty masz gdzies zapisany numer swojego ex-ukladu?
Kaz 2009-03-05 16:34:52
No chyba, ze to bylo po prostu uszkodzone GTIA, a nie fabrycznie wadliwe.
Adam Mowny 2009-03-05 18:05:20
Wieeeele sprzedawanych na aukcjach retro-kompów (nie tylko Atari) jest z opisem typu "wyciągnąłem z szafy, się na tym nie znam, nie przyjmuje negatywów", albo "dostałem od kolegi, mówił że sprawny, ale ja nie wiem i sprzedaję jak uszkodzony", albo "nie mam kabla do tv, nie mam możliwości ani umiejętności żeby sprawdzić". Inną plagą jest brak zasilacza... zawsze mnie to ciekawiło że to najczęściej ginący element zestawu.
Generalnie można prosić o test tak jak Kaz radzisz, ale na pozytywny odzew to się nastawiać nie można.
tebe 2009-03-05 18:14:19
rozkręcanie Atari w celu sprawdzenia oznaczeń układu wiąże się z naruszeniem potencjalnych plomb, którymi co niektórze mogą się chcieć pochwalić, jednak gdy już rozkręcimy obudowę trzeba jeszcze usunąć blachę zakrywającą płytę główną, prościej będzie uruchomić program testujący, koniecznie SysInfo, bo on testuje dwie potencjalne wady układu GTIA (alernatywą jest Unity Our5Oft)
ja swoją Atarkę pod VBXE wyselekcjonowałem sprawdzając GTIA bez udziału SysInfo i teraz okazuje się że mam połowicznie uwalone GTIA, nie działa zmiana trybu w linii
urborg 2009-03-05 18:25:01
Zawsze mnie ciekawiło ile aukcji typu "nietestowany, wygląda na sprawny, sprzedaję jako uszkodzony" to oszustwa. Tzn. ilu jest sprzedających którzy na prawdę nie znają stanu sprzętu, a ilu takich co wie że sprzedają uszkodzony sprzęt i chcą go opchnąć i kilka groszy zarobić. Raz kupiłem w ten sposób Atari 130XE jako niesprawdzony. Kupiłem bo poszło za cenę złomu (8zł + koszty wysyłki). Po otrzymaniu przesyłki uznałem ze sprzedający doskonale znał stan sprzętu. Atari oczywiście było martwe. Po włączeniu zapalała się dioda :) i innych znaków życia nie dawało. Otrzymałem je w stanie rozkręconym. Co więcej w obudowie od 130XE siedziały bebechy z 65XE.
Kaz 2009-03-05 18:28:14
Oczywiscie, ze zmiana przyzwyczajen sprzedacow jest ciezka. Ale jak nie bedziemy probowac, to na pewno sie nie uda. A sila nacisku wielu osob jest znacznie wieksza niz pojedynczego kupujacego.
glowas11 2009-03-05 19:36:04
Witajcie ustosunkuje się do pytanka o odgrywanie dźwięku przez GTIA otóż moje w 130XE uszkodzone odgrywało dźwięk OK bez żadnych przekłamań.
Pozdrawiam
Głowacki Adam "głowaś"
stRing 2009-03-05 19:46:09
@Kaz - 9038 jak wspomniałem. reszty nie pamiętam.
xxl 2009-03-05 19:55:49
tez mialem uwalone GTIA, gdy Electron wymienial pisal, ze wg Atariki powinien byc ok a jednak nie byl.
electron 2009-03-05 20:35:45
hej hej to w Atariki to mój tekst jest a numery podałem z przedziału znanego mi wtedy ... nie jest to pewnik - jednak z całą pewnością problemy z GTIA zaczęły się w roku 1990 a skończyły wraz z końcem 1991 i końcem produkcji Atari XE w ogóle.
Tebe - ale na VBXE zmiana trybu w linii działa ?? ;-)
Czarny_faraon 2009-03-05 22:59:00
Ja mam taki sam numer uszkodzonego GTIA co stRing.
Kaz 2009-03-05 23:07:08
A uszkodzenia pierwszego czy drugiego typu?
Xargos 2009-03-05 23:23:19
No nieźle, po latach dowiedziałem się, że miałem uszkodzone GTIA w posiadanej kiedyś 130tce... Zawsze dziwiło mnie czemu u kolegi demo z dygitalizowanym obliczem Einsteina (to było zdaje się w "Faces Demo") było OK a u mnie w pionowe prążki...
Czarny_faraon 2009-03-05 23:36:02
Jest uszkodzenie pierwszego i drugiego typu. Układ ten pochodzi z Atari 800xe, kupionej 'o ile pamięć mnie nie myli' przed końcem 1990 roku.
Odpaliłem demo Sweet Illusions i ... od razu GTIA powędrował z powrotem do szuflady:(
Czarny_faraon 2009-03-06 00:38:19
Czy ktoś zauważył u siebie w teście pierwszego typu pomiędzy 4 a 5 oraz 8 a 9 pasem pionowy cienki ciemny pasek przez całą wysokość ekranu? Taki sam objaw mam w usterce drugiego typu (program sysinfo) jedynie na pionowych paskach. Poza tym nie widze żadnych innych usterek.
W wyświetlanej grafice np. twarze w sweet illusions widze pionowe cienkie o różnej długości kreski po prawej stronie punktów na ekranie (w niewielkiej ilości).
Układ GTIA ma numer 8406 pochodzi z Atari 800xl włożony do 130xe.
To samo mam w jeszcze jednym 800xl. Jedynie paski te są jakby cieńsze i bledsze. W w/w demie słąbo widoczne.
tebe 2009-03-06 01:25:53
Electron, VBXE wyświetla wszystkie kombinacje prawidłowo, aby zobaczyć uwalony obraz GTIA przełączam na stare wyjście TV
na początku kiedy włączam Atarkę, układ GTIA działa prawidłowo, pojawiają się tylko pionowe paski między przejściami niektórych kolorów jak opisuje to Czarny_faraon, po odpowiednim czasie wygrzewania GTIA pokazuje swoje gorsze oblicze
Kaz 2009-03-06 01:40:16
Moje pytanie brzmi: gdzie w wiekszosci trafily roczniki 1990-1991? Czy to nie jest tak, ze to byl ten ostatni rzut 8-bitowych Atarek na wlasnie otwarte rynki Europy Wschodniej, w tym w duzej mierze Polski?
Firma Atari musiala sobie zdawac sprawe z wadliwosci komputerow (przez co najmniej rok schodzily wadliwe i nikt sie nie zorientowal? Klienci nie reklamowali?), ale nie przypominam sobie ZADNEJ informacji na ten temat w prasie komputerowej - ani zagranicznej ani polskiej (ktos widzial takie cos?). Czyzby swiadome sprzedanie g... towaru na biedne, ale chlonne rynki EW ze swiadomoscia, ze zadnej wymiany na nieuszkodzony towar nie bedzie? Nie bede sie wyrazal o ratoloslach Tramiela.
tebe 2009-03-06 08:44:26
Kaz to najlepiej świadczy o popularności trybów GTIA, gdyby były częściej używane ludzie by zauważyli
electron 2009-03-06 09:42:28
Uszkodzenie objawia się też tym, że piksele w hires mają różną grubość - co drugi jest chudy / gruby / chudy / gruby itd. To jest zapewne objaw tego samego uszkodzenia, które powoduje popsucie trybów GTIA.
Krótki 2009-03-06 10:08:25
Czarny_faraon: te pionowe paski między 4-5 oraz 8-9 kolorem to norma, wszystkie GTIA tak mają. Tak ma być.
Kaz 2009-03-06 10:35:52
@"Kaz to najlepiej świadczy o popularności trybów GTIA, gdyby były częściej używane ludzie by zauważyli"
Owszem, nie byly popularne, ale jednak tych komputerow nie kupilo sto osob, tylko pewnie z kilkadziesiat tysiecy. Statystycznie rzecz biorac, ktos powinien zauwazyc! To po stronie konsumenta, ze juz nie mowie, ze sa przeciez procedury testowania produkcji po stronie producenta.
Tak sobie probuje przypomniec, jakie programy w GTIA byly wowczas popularne. Robot Demo, i to nie tylko w Polsce. Byly tez ze dwie gry w trybach GTIA (Cygnus X-1 i cos jeszcze), RAMbrandt umozliwial tez korzystanie z trybow GTIA, a byl dosc znany. No i popularne byly skany rozebranych panienek puszczanych w GR9, a one przyszly jeszcze z "wczesnego USA", wiec tez musialy byc popularne.
vdl 2009-03-06 11:35:42
"space lobsters" jest w zrobione w trybie gtia
paptak 2009-03-06 13:34:02
Myślę, że wszystkie 130xe i 800xe i pewnie 65xe (z Expansion port) z przełomu 90/91 miały uwalone GTIA. Koledzy, z którymi miałem wówczas kontakt, a którzy kupili w tym okresie swoje Atari mieli uszkodzone GTIA. Ta ostatnia seria komputerów była wybitnie moim zdaniem zwykłym "wypchnięciem" resztek zmagazynowanych elementów. To już nie była ta jakość co wcześniej. Nawet pudełka były "ubogie" Białe z niebieskimi napisami. Pamietam, że od kupna zastanawiałem się nad tymi dziwnymi paskami. Nawet ciągneło mnie żeby zareklamować sprzęt ale w końcu odpuściłem to sobie. Te tryby naprawdę nie były popularne i nie przeszkadzało to tak bardzo. Nie było internetu i nie było żadnych informacji na ten temat. Nie było kogo zapytać. Dopiero w 2006 roku dowiedziałem się z Internetu co to za awaria. Natychmiast kupiłem na Allegro lekko zdezelowane Atari 800XL i potraktowałem go jako dawcę. Zamieniłem układy miejscami i od tamtej pory nie mam problemu. Choroba przeszła na 800XL :-)
sikor 2009-03-06 13:43:24
A mnie zastanawia cpo innego. Jeśli to jest typowy objaw - a jest - czy nie można go jakoś wyeliminować, nie wiem, poprzez dodanie jakiegoś dodatkowego układu albo coś w tym stylu (nie znam się, nie jestem elektronikiem). Chodzi oczywiście o coś taniego - niestety, VBXE w większości przypadków nie wchodzi w rachubę. Ale coś rzędu 20-50 złotych według mnie by było o.k. (a może przy okazji jakieś podbicie kolorów czy coś w tym stylu by się udało na jednej pieczeni upiec)?
vdl 2009-03-06 15:27:37
ja tam mam 65xe pewexowskie na plycie od 130 i gtia jest ok, rok zakupu cos okolo 1990. numer ami 8325cbr, c0122948-01, c03051, Korea :)
tebe 2009-03-06 18:09:03
Sikor jako że objawy uwidaczniają się w niektórych przypadkach pod wpływem nagrzania układu możesz spróbować go chłodzić, radiator, wentylator, albo Peltier :)
Psychol korzystał z Peltiera aby przetaktować GTIA, co i tak nie uchroniło go od "spalenia"
electron 2009-03-06 19:21:21
A tak w ogóle Kaz, co to za tytuł news'a ? ;-)
ZebCorpse 2009-03-06 19:42:02
Tytuł news'a? Erm... zapewne skutek prac badawczych nad dodatkami do pisma "Pan"... ;)
Kaz 2009-03-06 20:20:18
A ja bym obstawial, ze to kolokwializm uzyty w celach ekspresyjnych :).
"Kolokwializm (łacińskie colloquium - rozmowa), element języka potocznego, mówionego, składni kolokwialnej, którą posługujemy się w życiu codziennym, nie dbając o dobór słów, zwrotów i jej konstrukcję; kolokwializm występuje często w utworach prozatorskich jako element stylizacji w dialogach bohaterów; w liryce stosowany jako środek ekspresji, szczególnie w międzywojniu w twórczości skamandrytów, zwłaszcza J. Tuwima, także u K. I. Gałczyńskiego, M. Białoszewskiego."
Czarny_faraon 2009-03-06 20:32:41
Czy ktoś może potwierdzić, że te pionowe paski pomiędzy 4 i 5 oraz 8 i 9 kolorem to norma, że wszystkie GTIA tak mają?
Bowiem ta sama "usterka" w 800xl jest prawie niewidoczna w demie Sweet Illusion (naprawde trzeba się dobrze przyjrzeć) natomiast na ukłądzie GTIA wyjętym z 800xl (uszkodzonego) i włożonym do 130xe jest widoczny w postaci pionowych cienkie pasków o różnej długości po prawej stronie punktów na twarzach postaci w tym demie (zauważyłem też że punkty te mają kolor o zabarwieniu żółtawym). Układy GTIA napewno starsze niż 1990 rok.
W teście z pionowymi pasami wady te wyglądają praktycznie tak samo.
Czarny_faraon 2009-03-06 20:35:20
Chodziło mi o potwierdzenie jeszcze przez kogoś oprócz Krótki.
maly_swd 2009-03-06 21:51:17
Kaz-> ja tez mialem 65xe z uwalonym gtia, koledzy ktorzy mieli ten sprzet tez mieli tak samo... wiec nie bylo z czym porownac. Ja do czasu az nie poznalem chlopakow ze Swordow to myslalem ze ten tryb tak ma...
Jakie bylo moje zdziwienie jak Marcys z Zajacem odpalili KLEKSA i wybierali kolor z palety 256kol. Ja do nich "cos chyba nie tak wam dziala" bo nie ma takich paskow:)
sikor 2009-03-06 21:57:58
@TeBe: "Sikor jako że objawy uwidaczniają się w niektórych przypadkach pod wpływem nagrzania układu możesz spróbować go chłodzić, radiator, wentylator, albo Peltier :)"
Ale mi nie chodzi o takie rozwiązanie. Skoro znana jest przyczyna, wiadomo, co powinno być - może wystarczy zastosować jakąś linijkę (74xx) i parę innych elementów i dwa-trzy kable bądź jakaś dodatkowa płytka z układami i odcięcie kilku nóżek, przepięcie się sygnałami? Jak pisałem - nie znam się, ale to mogłoby być jakieś wyjście z sytuacji. A tak ratuje się jedne egzemplarze poprzez niszczenie innych (czasem sprawnych, o zgrozo)...
pavros 2009-03-07 00:08:11
@Czarny_faraon: Miałem pewne podejrzenie co do przyczyny powstawania tych cieńkich czarnych pasków, a to , co napisałeś, pozwoliło dokładnie zlokalizować sprawce! W Atari oprócz GTIA jeszcze jeden układ jest zamieszany w generację sygnału video - układ CD4050. Ponieważ, jak piszesz, u ciebie problem pasków nie zależy od GTIA, tylko raczej od komputera, w którym się on znajduje, to winowajcą musi być ten drugi, czyli CD4050. Układ ten zawiera w sobie 5 buforów nieodwracających, przez które przepuszczony jest 4-bitowy sygnał luminancji L3-L0 oraz sygnał synchronizacji. Problem polega na tym, że układ ten może mieć rożne czasy propagacji (opóźnienie między wejściem a wyjściem) dla przełączenia się z 0 na 1 oraz z 1 na 0. Przełączenie z 1 na 0 jest szybsze (krótsze). Powoduje to, że przy przełączaniu z jasności 7 na 8 czyli binarnie 0111 na 1000 prze moment jest kombinacja 0000 (najnizsza jasność, czarny), bo trzy 1-ki przełączyły się już na 0-ra, ale pierwsze 0 jeszcze nie przełączyło się na jedynkę. Podobny problem jest przy zmianie jasności 3 na 4 (0011 na 0100). Aby nie było czarnych pasków, układ CD4050 musiałby mieć identyczne czasy propagacji dla przełączeń 0 na 1 i 1 na 0. Tak więc usunięcie pasków polegałoby na wymianie układu CD4050 na bardziej "idealny" o ile takie są dostępne.
pavros 2009-03-07 00:32:28
@Sikor: Możnaby spróbować opóźnić sygnał zegarowy Fo0 podawany do GTIA względem tego samego podawanego do ANTIC'a poprzez przepuszczenie go przez jedną do kilku bramek.
Czy może ktoś już tego próbował?
Kaz 2009-03-07 00:36:49
Watpie, zeby ktos probowal. O ilez latwiejsze jest wyciagniecie GTIA z innego kompa... :(
Krótki 2009-03-07 02:12:14
Czarny_faraon, pavros: niedawno była dyskusja o tych pionowych kreskach na AtariAge:
http://www.atariage.com/forums/index.php?showtopic=136207
Kaz 2009-03-07 03:59:39
No wlasnie, tam tez byl podany link do forum ABBUCa, gdzie sa kolejne wyrazne zdjecia problemu:
http://tiny.pl/bc9p
sikor 2009-03-07 07:49:48
No właśnie, czy ktoś mógłby sprawdzić rozwiązanie zaproponowane przez pavrosa? Szkoda sprawnych maszynek jako dawców ;(
Hmm, a swoją drogą to nie sprawdzałem, jak sprawa wygląda w moich atarynkach... Choć organoleptycznie w tych, które używam - nie pamiętam, abym miał zwalone GTIA... No, ale głowy nie dam - mam ich kilka w sumie...
pavros 2009-03-07 08:59:31
@Krótki, Czarny_faraon: Zgadza się. Widzę, że tam dotknięto problemu jeszcze głębiej. Mianowicie czas przełączenia z 0 na 1 zależy jeszcze od tego, który to jest bit. Bit najstarszy czyli 3 przełacza się najdłużej a bit 0 najkrócej. Ma to związek z różnym obciążeniem poszczególnych wyjść układu CD4050 (tego juz tam nie piszą). Wyjścia bitów 3,2,1,0 są połączone z opornikami o wartościach w stosunku 1,2,4,8 (nie podaję konkretnych wartości). Oporniki te stanowią cześć prostego przetwornika C/A. Wyjście bitu 3 jest połączone z najmniejszym opornikiem i przez płynie z niego największy prąd. Wielkość prądu ma wpływ na czas przełączenia. Z tego wniosek, że bardziej "idealny" układ CD4050 to taki, który pozwala na większe prądy - większe obciążenie. Taki powinien przełączać się szybciej. Trzebaby przestudiować dane katalogowe różnych modeli CD4050, aby wybrac najwłaściwszy.
pavros 2009-03-07 11:07:14
W necie wciąż natrafiam na identyczne dane katalogowe CD4050 zasilanego 5V, z ktorych wynika, że maksymalne czasy propagacji 0->1 i 1->0 (tplh, i tphl) sa prawie identyczne (120ns i 110ns) ale za to maksymalne czasy narastania i opadania (ttlh i tthl) sygnału na wyjściach się dość różnią (120ns i 60 ns) i to jest przyczyna problemu. Dla porównania czas piksela hires to 140ns. Na tej http://www.longhornengineer.com/Projects/AtariAVmods stronie gość proponuje użycie zamiennika CD74HC4050E. Jego parametry przy zasilaniu 5V sa nastepujace: tplh=tphl=6ns, ttlh=tthl=13ns i to by rozwiązało problem czarnych pasków. Ciekawe tylko jaka jest dostępność takich układów.
pavros 2009-03-07 13:53:10
Widze, że ELFA ma w swojej ofercie taki układ oznaczony 74HC4050. Cena za sztukę to 4,15 PLN, powyżej 25 sztuk to 1,80 PLN. Dodam jeszcze, że wstawienie tego układu wyostrzy nieco obraz.
Yosh 2009-03-07 14:01:24
@pavros: dzięki, coś czuje że ta informacja przyda się teraz albo później :)
google -> 74HC4050 -> piekarz (74HC4050) 0.83zl brutto :) sztuka... ELFA zawsze mnie rozwalała...
http://www.piekarz.pl/index.php?page=offer&item=2937
Kaz 2009-03-07 14:01:44
To zakladac watek dla chetnych na zrzute? :)
Scalak 2009-03-07 14:30:15
a to wystarczy tylko zrobić podmiankę czy elementy "konfiguracyjne" też ulegają zmianie ?
tebe 2009-03-07 15:15:55
w sumie czarne pionowe linie na przejściach między kolorami nie występują tylko w trybach GTIA, kolorując obrazki HiRes duszkami i rastrem też uzyskałem takie efekty, warunkiem jest ustawić ducha idealnie na granicy zmiany koloru w rastrze, aby usunąć efekt należy ustawić ducha o 1 pixel nasuniętego na obszar zmiany koloru w rastrze
widać zmiana wspomnianego układu na szybszy byłaby przydatna nie tylko ze względu na tryby graficzne GTIA
pavros 2009-03-07 16:14:31
@tebe: Dokłanie tak. Te czarne pasy/piksele wystepują w każdym trybie graficznym, tylko są widoczne w mniejszym stopniu. Tak więc wymiana układu nie tylko wyostrzy ale i wyczyści obraz z tych dziwnych artefaktów.
@Yosh: Tylko musimy się upewnić, że te układy są w obudowach tradycyjnych (dip16 czy dil16) a nie smd. Tam nie pisze wprawdzie, że to smd, ale pewnosci nie ma.
@Kaz: Zanim ludzie zaczną się zrzucać, to ktoś musi się poświęcić, kupić układ i przetestować jak to w praktyce wygląda.
@Scalak: Tak, wystarczy zamienić układ.
xxl 2009-03-07 17:55:18
ale czy to jeszcze bedzie atari?
pavros 2009-03-07 18:25:54
:-)
Old 2009-03-07 18:52:50
@xxl: mówiąc kolokwialnie, OWNED!
tebe 2009-03-07 19:31:27
Candle podesłał linka w którym opisany jest sposób "naprawienia" GTIA jak i samego wyjścia TV
http://ftp.pigwa.net/stuff/collections/atari_forever/Extension/GitaSynch%20Upgrade/GitaSync.txt
pavros 2009-03-08 00:49:40
Odnośnie opóźniania sygnału Fo0, to okazuje sie to nie takie proste. Sygnał ten jest wytwarzany właśnie przez GTIA i podawany do ANTIC'a. GTIA wytwarza sygnał Fo0 na podstawie sygnału OSC pochodzącego z FREDDY'ego - buforuje go i wprowadza pewne opóźnienie. Czyli OSC wyprzedza Fo0 w fazie. Możnaby sprobować podać OSC bezpośrednio do ANTIC'a zamiast Fo0. Ewentualnie, jeżeli konieczne jest buforowanie OSC, przepuścić go przez jedną bardzo szybką bramkę i dopiero podać do ANTIC'a.
Kaz 2009-03-08 01:59:24
A w komputerach bez Freddiego?
miker 2009-03-08 09:36:00
Nie wiem, czy ktoś jeszcze wspomniał o innej wadzie GTIA, która ujawnia w outrze do "Too Hard 4", gdzie w jednej linii wyświetlany jest tryb Graphics 8 oraz TIP. Wada polega na tym, że część z TIPem pozbawiona jest linii jasności (a w każdym razie jest ona źle interpretowana). A na sam fakt istnienia tej przydapłości "wpadł" kolega Pinokio podczas wyświtlania wspomnianej produkcji na QuaST 2003 bodajże. Także jak ktoś ma 320k na pokładzie, niech też sobie to sprawdzi.
electron 2009-03-08 10:47:42
Moja opinia odnośnie tego tematu jest taka, że GTIA jest od początku swego istnienia zabugowany - jego wejście na rynek zostało opóźnione a i tak nie zdołano go poprawić. Problemy występujące mają źródło w wewnętrznych zależnościach czasowych. W ostatnich seriach układu po prostu problemy zaczęły występować z większą intensywnością niż dotychczas - wystarczyła minimalna zmiana w technologii produkcji wafla ...
Druga sprawa: uważam, że występuje tylko jeden rodzaj uszkodzenia układu: typ pierwszy. Pozostałe (związane z przełączaniem trybów w środku linii) są to triki, które mogą ale nie muszą działać - a my ich niefrasobliwie używamy. Z drugiej strony na takim C64 wszystko działa zawsze tak samo ... :-)
Jeszcze jedno: czy zauważyliście, że 240 linii czasami daje się wyświetlić a czasami nie ? Z moich eksperymentów wynika, że zależy to od ... startu komputera. Po jednym włączeniu zawsze jest OK, po innym zawsze jest zerwanie synchronizacji ....
tebe 2009-03-08 11:20:09
czyli w sumie Electron zaimplementowałeś w VBXE buga GTIA, skoro Unity Demo działa na VBXE, 3 tryby w linii a powinny być tylko dwa GR8 i GR9, ten ostatni przekręcony GR15 to właśnie taki bug
sikor 2009-03-08 12:53:32
Hmm, w linku podanym przez TeBe czytamy: So, what you'll need: 74HCT00, 74HCT74, 74HCT75, 74HCT86, 74HCT138, Resistor 10 kOhm, Capacitor 100 nF, a small switch (optional), piece of an universal board (70x28mm), 1-2 metres of insulated thin wire, and a few centimetres of non-insulated thick wire (diameter about 1-1.5 mm).
Czy w takim razie dużym problemem byłoby wykonanie specjalnej płytki drukowanej do tego? Przypuszczam, że koszt wszystkich elementów (przy zamówieniu powiedzmy 100 płytek) mógłby się zamknąć w jakiś 10-15złotych. Do tego jakisz narzucik dla osoby tworzącej płytkę i... Kilkadziesiąt Atarek uratowanych.
Co więcej - gotowe kity (z instrukcją montażu oczywiście) można by sprzedawać na alledrogo i ebayu, a myślę, że chętni na zakup by się znaleźli. Mimo, że teraz jestem mocno pod kreską - mogę się zadeklarować na 3-4 kity (jeśli cena będzie oscylowała maksymalnie w granicach 20-25zł za sztukę).
Hmm, Lotharek, Candle, Pajero, Electron? Ktoś się może podjąć? Deklaruję jakby co swoją przedpłatę.
tebe 2009-03-08 13:10:23
Bewesoft mógłby podesłać jakieś fotki, bo on już wykonał takową płytkę ratując GTIA Atarki
zresztą kiedy Candle i Electron skończą pracę na klonem GTIA problem zostanie rozwiązany
Czarny_faraon 2009-03-08 15:14:50
Czy ktoś wie jakie gry oprócz podany przez Kazia Cygnus X-1, i znany mi Laser Hawk?
Swoją drogą niezły ubaw miałem jak pierwszy raz odpaliłem Laser Hawk na atarce z uszkodzonym GTIA. Podejrzewałem grę, że coś z nią nie tak:)
Kaz 2009-03-08 15:27:44
Przypomnialo mi sie, o jaka gre mi chodzilo - Elektra Glide. To razem mamy takie gry w GTIA:
- Cygnus X-1
- Elektra Glide
- Laser Hawk
- Rescue on Fractalus (czolowka)
- Space Lobsters
- Sexy-Six
Co jeszcze? Podejrzewam, ze jest sporo takich gier, tylko mniej znanych.
ptb 2009-03-08 18:50:06
Znalazłem rysunki do 'GitaSync.txt' i zrobiłem sobie pdf. Jak kogoś interesuje "pełna" wersja to daje link:
http://tiny.pl/bddt
Kaz 2009-03-08 19:20:48
ptb - dobra robota! Dzieki wielkie.
electron 2009-03-08 20:57:16
ta poprawka do GTIA to porażka - ponieważ nie jest w stanie poprawić generacji kolorów tylko luminancję - warto sobie to darować.
sikor 2009-03-08 22:10:49
No właśnie, electron... Masz może jakieś w miarę sensowne, tanie rozwiązanie dla mas? Aha, poproszę o nowy rdzeń do VBXE (na atari8.info widziałem, że jest), choć nie mam do VBXE szczęścia... ;( Padł mi monitor Philipsa - ponoć transformator, ponoć spory koszt naprawy (serwis stwierdził: nieopłacalne), póki co nie mam kaski na nowy... I ciągle nie używam ;(
tebe 2009-03-08 23:57:37
hehe Sikor, mój Philips jak się dowiedział że zaraz mu VBXE wyśle sygnał też padł z wrażenia :)
pavros 2009-03-09 09:32:09
@Kaz: W komputarach bez Freddy'ego sygnał OSC idzie bezposrednio z obwodu generatora sygnału zegarowego, w którego skład wchodzi oscylator kwarcowy 3,54MHz. Pochodzenie sygnału OSC nie ma jednak znaczenia w sprawie uszkodzonych GTIA.
Kaz 2009-03-09 11:23:05
Dzieki za wyjasnienie. Podsumowujac: jest pomysl Pavrosa jak poprawic jakosc GTIA (bez metody "przez VBXE"), ale potrzeba, zeby ktos to przetestowal. Dobrze zrozumialem?
pavros 2009-03-09 11:46:04
Tak, przydałoby się, żeby ktoś to potestował. Trzeba poeksperymentować z różnymi opóźnieniami. Generalnie sporo zabawy i żadnej gwarancji, że to cokolwiek pomoże.
sikor 2009-03-09 22:12:53
Zastanawia mnie jeszcze jedno: skoro GTIA jest właściwie nieco zmodyfikowanym CTIA, ma właściwie podobny diagram i analogiczne wyjścia (http://krap.pl/mirrorz/atari/www.xmission.com/~trevin/atari/gtia_pinout.html) - to czy poprzez "dodanie" poprawki Bewesofta nie dałoby się uzyskać trybów GTIA na CTIA (uproszczonych, ale zawsze). Rozważanie jest czysto teoretyczne.
glowas11 2009-03-18 22:35:10
KAZ póki co znalazłem jeszcze jedną Lethal Weapon.
uicroBee 2009-05-03 17:26:30
Nie wiem czy jeszcze któś czyta ten wątek.. Nowe demo Ilusia wygląda inaczej na zwalonym GTIA http://tiny.pl/zll3
Pytajnik, glowa22 <-- co do muzyki, to na mojej 65XE ze zwalonym (kolokwialnie KAz mówiąc ;-) GTIA, demo Beep'em All gra poprawnie http://tiny.pl/zl4h.
Kaz 2009-05-18 23:56:59
A czyta, czyta :). Tylko link jest pusty...