Interlace RAW by Kaz 2009-09-25 01:13:19
W cyklu artykułów o atarowskich trybach z interlejsem programowym
opisałem już w miarę dokładnie dość popularny
format CIN oraz mało znany
format MCP. Dzisiaj kolej na RAW.
RAW
RAW to jeden z formatów używanych przez chyba najlepszy program malarski na małym Atari "XL Paint Max". Zarówno ten program jak i format RAW to efekt długiej ewolucji, która zaczęła się w 1996 roku. Pierwotnie "XL Paint" był dość prostym programem do uzyskiwania 8 kolorów przez mieszanie dwóch obrazów GR15 o podobnych paletach, ale autor Stanisław "Stanley" Skwiot z grupy United Software of Gdansk (USG) szybko rozbudował go o pokaźny zestaw narzędzi, w tym po raz pierwszy na małym Atari zostały dodane tak zaawansowane funkcje przetwarzania obrazu (ang. image processing) jak embossing, blur, spill czy przyciemnianie/rozjaśnianie rysunku. Tak powstał "XL Paint Max", którego podstawowym formatem zapisu był XLP i MAX, a do surowych danych obrazu, bez kolorów - format RAW.
Jednak wraz z zakończeniem złotej ery Atari w Polsce zakończyło się także zainteresowanie autora swoim dziełem. Po latach za zgodą autora źródła programu trafiły do Tomasza "TeBe" Bieli, który poprawił wiele błędów "XL Painta" i rozbudował jego możliwości. Najważniejsza zmiana to udostępnienie trybu interlejs w rodzielczości 160x192 w 16 kolorach w liniii z palety 128, z możliwością zmiany palety co drugą linię, z wyjątkiem tła, które jest stałe na całej wysokości. Oczywiście stare możliwości zostały zachowane, można rysować także w interlejs z 8 kolorami, jak w oryginalnym "XL Paint", a nawet w natywnym trybie 4 kolorów - wszystko zależy od wykorzystania przez nas dostępnej palety (składającej się z dwóch palet dwóch obrazów składowych). Jeżeli obie składowe palety są identyczne i mają te same wartości to mamy 8 kolorów (a dokładniej 7, o czym za chwilę), a jeżeli są różne to tryb MAX (16 kolorów).
Zmiana nastąpiła także w podstawowym formacie programu. Stał się nim RAW, ponieważ TeBe nie znając sposobu kompresji zastosowanego do formatów XLP i MAX nie mógł ich przystosować do nowego trybu. Rozbudował więc format RAW o zapis/odczyt kolorów, uzyskując tym samym pełną funkcjonalność formatu MAX. W najnowszej wersji "XL Paint Max" 2.7, którą możemy znaleźć w jednym z podkatalogów z przykładami do "Atari Interlace Studio" jest właśnie odczyt i zapis zmodyfikowanych plików RAW. Doszły dodatkowe 4 bajty z informacją o kolorach drugiej palety, poprzednio zapisywane były tylko kolory pierwszej palety, taka pozostałość po zapisie plików XLP w wersji BMP. Tak więc obecnie plik RAW składa się z: 4-bajtowego nagłówka XLPB, dwóch obrazów w GR15 po 7860 bajtów oraz 16 bajtów zawierających informacje o kolorach.
Interlejs w tym trybie działa jak każdy inny - 4 kolory przeznaczone są dla bufora #0 i 4 kolory dla bufora #1, z tym że kolor tła powinien być wspólny aby zminimalizować mruganie i skrócić program przerwania DLI (stąd teoretyczna możliwość uzyskania 8-miu kolorów i praktyczna wykorzystywania 7-miu), kolory zmieniane są co linię. Z kolei tak wygląda tryb 16-kolorowy:
klatka #0:
linia #0 bufor #0
linia #1 bufor #1
linia #2 bufor #0
linia #3 bufor #1
...
klatka #1:
linia #0 bufor #1
linia #1 bufor #0
linia #2 bufor #1
linia #3 bufor #0
...
W tym trybie nie korzystamy oczywiście z duszków do podkolorwania. Zajmuje on jednak pełen czas procesora na obszarze obrazka. Warto jeszcze wspomnieć o praktycznej różnicy między formatami RAW czy CIN w "Atari Interlace Studio", a tymi na Atari. Otóż "AIS" nie wspiera zmian kolorów co linię, bo jak tłumaczy TeBe: "ciężko byłoby to przedstawić tak, aby osoby przyzwyczajone do interfejsu programów graficznych PC rozumiały co to zmiana kolorów na DLI."
Najnowsze wersje programu "XL Paint Max" w chwili pisania artykułu to wersja 2.7 dla komputerów z procesorem 6502 (a więc wszystkich małych Atari) oraz wersja 2.6 dla procesora 16-bitowego 65816 (w praktyce oznacza to, że dla kilku osób na scenie, które posiadają takie rozszerzenie). Instrukcję można znaleźć na stronie MadTeamu.
Do wielkich zalet "XL Painta" można również zaliczyć istnienie programu "RIP to MAX", który umożliwiaj konwersję grafik przechowywanych w formacie RIP na format MAX. A dlaczego? Ano dlatego, że w plikach RIP można zapisać prawie każdy format grafiki Atari XE/XL. Mamy więc namiastkę uniwersalnego narzędzia do wszystkiego. Wystarczy skonwertować RIP na MAX, MAX wczytać do "XL Paint", stamtąd zaś można już eksportować RAW, który można z kolei przetwarzać na pececie :).
Mimo swojego zaawansowania "XL Paint" nie zdobył w starych czasach wielkiej popularności. Możliwe, że miało to związek z tym, że Stanley planował komercyjne rozpowszechnianie programu i niewielu scenowiczów było w jego posiadaniu. A potem to już nie było zbyt wielu scenowiczów, którzy coś rysowali... Najbardziej znani graficy scenowi korzystający z "XL Painta" to Kamil "Vidol" Walaszek i Lubomir "XI" Roba, obaj już współcześnie, po roku 2000. Poniżej kilka wybranych rysunków w trybie RAW:
Program graficzny "XL Paint" dla Atari
Program graficzny "Atari Studio Interlace" dla peceta
Przeglądarka "Fail" dla peceta
sztuka nowoczesna imponuje tylko
cenami za obrazy: Mark Rothko, cena powyżej kilkunastu milionów
dolarów
RAW
RAW to jeden z formatów używanych przez chyba najlepszy program malarski na małym Atari "XL Paint Max". Zarówno ten program jak i format RAW to efekt długiej ewolucji, która zaczęła się w 1996 roku. Pierwotnie "XL Paint" był dość prostym programem do uzyskiwania 8 kolorów przez mieszanie dwóch obrazów GR15 o podobnych paletach, ale autor Stanisław "Stanley" Skwiot z grupy United Software of Gdansk (USG) szybko rozbudował go o pokaźny zestaw narzędzi, w tym po raz pierwszy na małym Atari zostały dodane tak zaawansowane funkcje przetwarzania obrazu (ang. image processing) jak embossing, blur, spill czy przyciemnianie/rozjaśnianie rysunku. Tak powstał "XL Paint Max", którego podstawowym formatem zapisu był XLP i MAX, a do surowych danych obrazu, bez kolorów - format RAW.
Jednak wraz z zakończeniem złotej ery Atari w Polsce zakończyło się także zainteresowanie autora swoim dziełem. Po latach za zgodą autora źródła programu trafiły do Tomasza "TeBe" Bieli, który poprawił wiele błędów "XL Painta" i rozbudował jego możliwości. Najważniejsza zmiana to udostępnienie trybu interlejs w rodzielczości 160x192 w 16 kolorach w liniii z palety 128, z możliwością zmiany palety co drugą linię, z wyjątkiem tła, które jest stałe na całej wysokości. Oczywiście stare możliwości zostały zachowane, można rysować także w interlejs z 8 kolorami, jak w oryginalnym "XL Paint", a nawet w natywnym trybie 4 kolorów - wszystko zależy od wykorzystania przez nas dostępnej palety (składającej się z dwóch palet dwóch obrazów składowych). Jeżeli obie składowe palety są identyczne i mają te same wartości to mamy 8 kolorów (a dokładniej 7, o czym za chwilę), a jeżeli są różne to tryb MAX (16 kolorów).
Zmiana nastąpiła także w podstawowym formacie programu. Stał się nim RAW, ponieważ TeBe nie znając sposobu kompresji zastosowanego do formatów XLP i MAX nie mógł ich przystosować do nowego trybu. Rozbudował więc format RAW o zapis/odczyt kolorów, uzyskując tym samym pełną funkcjonalność formatu MAX. W najnowszej wersji "XL Paint Max" 2.7, którą możemy znaleźć w jednym z podkatalogów z przykładami do "Atari Interlace Studio" jest właśnie odczyt i zapis zmodyfikowanych plików RAW. Doszły dodatkowe 4 bajty z informacją o kolorach drugiej palety, poprzednio zapisywane były tylko kolory pierwszej palety, taka pozostałość po zapisie plików XLP w wersji BMP. Tak więc obecnie plik RAW składa się z: 4-bajtowego nagłówka XLPB, dwóch obrazów w GR15 po 7860 bajtów oraz 16 bajtów zawierających informacje o kolorach.
Interlejs w tym trybie działa jak każdy inny - 4 kolory przeznaczone są dla bufora #0 i 4 kolory dla bufora #1, z tym że kolor tła powinien być wspólny aby zminimalizować mruganie i skrócić program przerwania DLI (stąd teoretyczna możliwość uzyskania 8-miu kolorów i praktyczna wykorzystywania 7-miu), kolory zmieniane są co linię. Z kolei tak wygląda tryb 16-kolorowy:
klatka #0:
linia #0 bufor #0
linia #1 bufor #1
linia #2 bufor #0
linia #3 bufor #1
...
klatka #1:
linia #0 bufor #1
linia #1 bufor #0
linia #2 bufor #1
linia #3 bufor #0
...
W tym trybie nie korzystamy oczywiście z duszków do podkolorwania. Zajmuje on jednak pełen czas procesora na obszarze obrazka. Warto jeszcze wspomnieć o praktycznej różnicy między formatami RAW czy CIN w "Atari Interlace Studio", a tymi na Atari. Otóż "AIS" nie wspiera zmian kolorów co linię, bo jak tłumaczy TeBe: "ciężko byłoby to przedstawić tak, aby osoby przyzwyczajone do interfejsu programów graficznych PC rozumiały co to zmiana kolorów na DLI."
Najnowsze wersje programu "XL Paint Max" w chwili pisania artykułu to wersja 2.7 dla komputerów z procesorem 6502 (a więc wszystkich małych Atari) oraz wersja 2.6 dla procesora 16-bitowego 65816 (w praktyce oznacza to, że dla kilku osób na scenie, które posiadają takie rozszerzenie). Instrukcję można znaleźć na stronie MadTeamu.
Do wielkich zalet "XL Painta" można również zaliczyć istnienie programu "RIP to MAX", który umożliwiaj konwersję grafik przechowywanych w formacie RIP na format MAX. A dlaczego? Ano dlatego, że w plikach RIP można zapisać prawie każdy format grafiki Atari XE/XL. Mamy więc namiastkę uniwersalnego narzędzia do wszystkiego. Wystarczy skonwertować RIP na MAX, MAX wczytać do "XL Paint", stamtąd zaś można już eksportować RAW, który można z kolei przetwarzać na pececie :).
Mimo swojego zaawansowania "XL Paint" nie zdobył w starych czasach wielkiej popularności. Możliwe, że miało to związek z tym, że Stanley planował komercyjne rozpowszechnianie programu i niewielu scenowiczów było w jego posiadaniu. A potem to już nie było zbyt wielu scenowiczów, którzy coś rysowali... Najbardziej znani graficy scenowi korzystający z "XL Painta" to Kamil "Vidol" Walaszek i Lubomir "XI" Roba, obaj już współcześnie, po roku 2000. Poniżej kilka wybranych rysunków w trybie RAW:
sztuka nowoczesna na Atari, dwa pierwsze
obrazki: Vidol, ostatni: XI
Program graficzny "XL Paint" dla Atari
Program graficzny "Atari Studio Interlace" dla peceta
Przeglądarka "Fail" dla peceta
alex 2009-09-25 02:06:03
No ładnie... teraz wiadomo czemu mamy kryzys, jak popaprańcy obrazy w barwach BYR malują... Normlanie bluźnierstwo względem RGB! :-D
irwin 2009-09-25 07:32:33
Kaz - dobra robota, czekamy na dalsze opisy, przy okazji pierwszy obrazek Vidola Robots dałoby się zrobić w g2f - oczywiście z pewnymi ograniczeniami ale w sumie wyglądałby w 90% tak samo.
Odnośnie dzisiejszej sztuki:
Wchodzą uznani krytycy i ludzie z wyższych sfer na wystawe artysty. Podziwiają "obrazy", komentują każdy z nich, nagle widzą jeden obraz na sztaludze - jest na nim tylko jedna kreska i nic więcej. Podchodzą debatują, każdy stara się przekonać innych do swojej interpretacji, że to właśnie autor chciał przedstawić, to miał na myśli malując owe dzieło. Niektórzy zastanawiają się czy może nie kupić, a jeden z krytyków już napisał review dla periodyka w którym pisze. Nagle spod sztalugi, spod stołu wychodzi malarz - trzymający i pokazujący znaleziony pędzel, mówi:
- Eee panowie ja dopiero zaczynam, to mi się tylko tak maźnęło jak mi pędzel wypadł gdy się rozpakowywałem.
Rzymianinus 2009-09-25 08:01:45
Podobno "gustach się nie dyskutuje" bo to nie matematyka, ale "obrazek" na samej górze co przedstawia? Widok zepsutego kineskop TV? Gorsze "obrazki" widziałem tylko z podpisem niejakiego Picassa.
A ze sztuki nowoczesnej na Atari dzieło Vidol`a (pierwszy na górze) jak dla mnie najlepsze. Nie ze względu na temat ale na technikę.
Rzymianinus 2009-09-25 08:06:11
Przepraszam - zlikwidujcie ten nadmiar. Za długo trzymałem ENTER.
immolator 2009-09-25 09:44:23
@Rzymianinus: a mogłeś napisać, że zrobiłeś to w szale twórczym i byłby już z tego kawałek sztuki nowoczesnej ;-)
Dracon 2009-09-25 10:37:46
Zaraz, zaraz... czy mam rozumiec, ze ten format "RAW" z XL-P jest nie tylko wewnetrznym formatem XL-P ale i jest w pelni zgodny, odczytywalny na PC ??? ;o
A tak w ogole to XL-Paint Max chyba najpierw nazywal sie po prostu "XL-Paint" (v1.5 i 1.6). :)
Kaz 2009-09-25 11:34:01
Dracon: Trzecie zdanie opisu formatu - masz wspomniana pierwotna nazwe programu. Jezeli chodzi o format XLP - informacje dostarczyl TeBe, jak zreszta wiekszosc w tym odcinku.
mariuszbox 2009-09-25 11:37:00
Przeca KAZ o tym napisł -> trzecie zdanie w części RAW.
Kaz 2009-09-25 11:48:13
Alex, Rzymianinus - autor obrazu juz nie zyje, nie ma co na niego psioczyc, bo to nie on winduje tak ceny. A kto jest w stanie zaplacic 72 miliony dolarow za obraz? W podlinkowanym artku pada nazwisko Rockefellerow :). Jezeli ktos interesuje sie zyciem gospodarczym to wie, ze to jedna z rodzin, ktora kontroluje FED (bank prywatny, ktory ma monopol na druk dolara i ksztaltowanie polityki finansowej USA, czego efektem jest niewyobrazalne zadluzenie tego kraju i postepujaca od lat inflacja) i nie liczy sie z pieniedzmi, bo ma ich dowolna ilosc w razie potrzeby :).
Rzymianinus 2009-09-25 12:00:45
Nie mam nic do autora. Podziwiam ludzi, którzy umieją sprzedać byle co. To tak jak w moim mniemaniu z Dodą. Silikon i mierne wartości artystyczne (nogi ma tylko O.K.), ale zarobiła krocie na frajerach (mam nadzieję że nie czyta tego nikt z wielbicieli tej pani).
alex 2009-09-25 12:59:38
Kaz: ale FED (Federal Reserve System) to zrzeszenie 12 banków i z tego, co wiem, drukowanie pieniędzy odbywa się za zgodą i na polecenie władz USA. Niech mnie ktoś sprostuje jeśli się mylę.
Rzymianinus 2009-09-25 13:11:16
Te banki jeśli wierzyć (Youtube -> FED) robią co chcą. A właściwie ich właściciele. Kilka filmików jest dosyć przekonywujących. I nie jest to żadna spiskowa teoria dziejów tylko raczej "biznesowa".
Kaz 2009-09-25 13:53:52
Alex - teoria to zawsze piekna rzecz :). A fakty sa takie, ze FED jest niezalezny od rzadu USA i nikt go nie kontroluje. Dowod: kongresman Ron Paul od lat stara sie o przeglosowanie uchwaly o audycie FED, ktory bylby pierwszym w historii tej instytucji. Sadze, ze to raczej nigdy sie nie uda. Rozwiniecie tematu proponuje raczej w dluzszej dyskusji poza AtariOnline.pl.
Vidol 2009-09-25 20:25:25
dodam ze mozna uzyskac jeszcze wiecej kolorow logosujac poszczegolne ekrany i dodajac inversje znakow + duchy, przykladem takich kombinacji jest getris, sennosc i logos z intra do slideshowa z "duplandu"
CharlieChaplin 2009-09-25 22:59:44
Well,
afaik the latest version of XL-Paint-Max was 2.7 (at least its the latest I have). The converter program RIP2MAX converts only RIP 1.6 pictures - I tried it and all other versions could not be converted (e.g. RIP 2.0 or multi-RIP does not work with this converter). If I remember correctly the converter converts both uncompressed + compressed RIP 1.6 pics into MAX format.
I converted several RIP 1.6 pics into MAX format (a total of six 130k disk images). The MAX pics seem to use a different compression, so they were always longer than the compressed RIP pics. Alas, the MAX pics do not only have 16 colours, they always have the same 16 colours (just like C64)... and there is no MAX pic-viewer for the A8 yet...
-Andreas Koch.
Kaz 2009-09-26 00:13:44
Vidol, CharlieChaplin - thanks for supplement.
Kaz 2010-03-17 10:22:51
Sprostowanie - XI oryginalnie rysowal te obrazki w swoim programie "Paradox":
http://satantronic.atari.sk/?str=xe_gfx
http://satantronic.atari.sk/?str=xe_utils
No ładnie... teraz wiadomo czemu mamy kryzys, jak popaprańcy obrazy w barwach BYR malują... Normlanie bluźnierstwo względem RGB! :-D
irwin 2009-09-25 07:32:33
Kaz - dobra robota, czekamy na dalsze opisy, przy okazji pierwszy obrazek Vidola Robots dałoby się zrobić w g2f - oczywiście z pewnymi ograniczeniami ale w sumie wyglądałby w 90% tak samo.
Odnośnie dzisiejszej sztuki:
Wchodzą uznani krytycy i ludzie z wyższych sfer na wystawe artysty. Podziwiają "obrazy", komentują każdy z nich, nagle widzą jeden obraz na sztaludze - jest na nim tylko jedna kreska i nic więcej. Podchodzą debatują, każdy stara się przekonać innych do swojej interpretacji, że to właśnie autor chciał przedstawić, to miał na myśli malując owe dzieło. Niektórzy zastanawiają się czy może nie kupić, a jeden z krytyków już napisał review dla periodyka w którym pisze. Nagle spod sztalugi, spod stołu wychodzi malarz - trzymający i pokazujący znaleziony pędzel, mówi:
- Eee panowie ja dopiero zaczynam, to mi się tylko tak maźnęło jak mi pędzel wypadł gdy się rozpakowywałem.
Rzymianinus 2009-09-25 08:01:45
Podobno "gustach się nie dyskutuje" bo to nie matematyka, ale "obrazek" na samej górze co przedstawia? Widok zepsutego kineskop TV? Gorsze "obrazki" widziałem tylko z podpisem niejakiego Picassa.
A ze sztuki nowoczesnej na Atari dzieło Vidol`a (pierwszy na górze) jak dla mnie najlepsze. Nie ze względu na temat ale na technikę.
Rzymianinus 2009-09-25 08:06:11
Przepraszam - zlikwidujcie ten nadmiar. Za długo trzymałem ENTER.
immolator 2009-09-25 09:44:23
@Rzymianinus: a mogłeś napisać, że zrobiłeś to w szale twórczym i byłby już z tego kawałek sztuki nowoczesnej ;-)
Dracon 2009-09-25 10:37:46
Zaraz, zaraz... czy mam rozumiec, ze ten format "RAW" z XL-P jest nie tylko wewnetrznym formatem XL-P ale i jest w pelni zgodny, odczytywalny na PC ??? ;o
A tak w ogole to XL-Paint Max chyba najpierw nazywal sie po prostu "XL-Paint" (v1.5 i 1.6). :)
Kaz 2009-09-25 11:34:01
Dracon: Trzecie zdanie opisu formatu - masz wspomniana pierwotna nazwe programu. Jezeli chodzi o format XLP - informacje dostarczyl TeBe, jak zreszta wiekszosc w tym odcinku.
mariuszbox 2009-09-25 11:37:00
Przeca KAZ o tym napisł -> trzecie zdanie w części RAW.
Kaz 2009-09-25 11:48:13
Alex, Rzymianinus - autor obrazu juz nie zyje, nie ma co na niego psioczyc, bo to nie on winduje tak ceny. A kto jest w stanie zaplacic 72 miliony dolarow za obraz? W podlinkowanym artku pada nazwisko Rockefellerow :). Jezeli ktos interesuje sie zyciem gospodarczym to wie, ze to jedna z rodzin, ktora kontroluje FED (bank prywatny, ktory ma monopol na druk dolara i ksztaltowanie polityki finansowej USA, czego efektem jest niewyobrazalne zadluzenie tego kraju i postepujaca od lat inflacja) i nie liczy sie z pieniedzmi, bo ma ich dowolna ilosc w razie potrzeby :).
Rzymianinus 2009-09-25 12:00:45
Nie mam nic do autora. Podziwiam ludzi, którzy umieją sprzedać byle co. To tak jak w moim mniemaniu z Dodą. Silikon i mierne wartości artystyczne (nogi ma tylko O.K.), ale zarobiła krocie na frajerach (mam nadzieję że nie czyta tego nikt z wielbicieli tej pani).
alex 2009-09-25 12:59:38
Kaz: ale FED (Federal Reserve System) to zrzeszenie 12 banków i z tego, co wiem, drukowanie pieniędzy odbywa się za zgodą i na polecenie władz USA. Niech mnie ktoś sprostuje jeśli się mylę.
Rzymianinus 2009-09-25 13:11:16
Te banki jeśli wierzyć (Youtube -> FED) robią co chcą. A właściwie ich właściciele. Kilka filmików jest dosyć przekonywujących. I nie jest to żadna spiskowa teoria dziejów tylko raczej "biznesowa".
Kaz 2009-09-25 13:53:52
Alex - teoria to zawsze piekna rzecz :). A fakty sa takie, ze FED jest niezalezny od rzadu USA i nikt go nie kontroluje. Dowod: kongresman Ron Paul od lat stara sie o przeglosowanie uchwaly o audycie FED, ktory bylby pierwszym w historii tej instytucji. Sadze, ze to raczej nigdy sie nie uda. Rozwiniecie tematu proponuje raczej w dluzszej dyskusji poza AtariOnline.pl.
Vidol 2009-09-25 20:25:25
dodam ze mozna uzyskac jeszcze wiecej kolorow logosujac poszczegolne ekrany i dodajac inversje znakow + duchy, przykladem takich kombinacji jest getris, sennosc i logos z intra do slideshowa z "duplandu"
CharlieChaplin 2009-09-25 22:59:44
Well,
afaik the latest version of XL-Paint-Max was 2.7 (at least its the latest I have). The converter program RIP2MAX converts only RIP 1.6 pictures - I tried it and all other versions could not be converted (e.g. RIP 2.0 or multi-RIP does not work with this converter). If I remember correctly the converter converts both uncompressed + compressed RIP 1.6 pics into MAX format.
I converted several RIP 1.6 pics into MAX format (a total of six 130k disk images). The MAX pics seem to use a different compression, so they were always longer than the compressed RIP pics. Alas, the MAX pics do not only have 16 colours, they always have the same 16 colours (just like C64)... and there is no MAX pic-viewer for the A8 yet...
-Andreas Koch.
Kaz 2009-09-26 00:13:44
Vidol, CharlieChaplin - thanks for supplement.
Kaz 2010-03-17 10:22:51
Sprostowanie - XI oryginalnie rysowal te obrazki w swoim programie "Paradox":
http://satantronic.atari.sk/?str=xe_gfx
http://satantronic.atari.sk/?str=xe_utils