Zapowiedź: Laser Squad i Total Eclipse by Adam Wachowski 2018-10-22 23:04:38
_(p1).png)
- Laser Squad (uwaga: screenshoty pochodzą z wersji VBXE)
Dzisiaj opowiem o dwóch konwersjach na 8-bitowe Atari przygotowywanych przez Mariusza Wojcieszka. Pierwsza z nich – Laser Squad – to taktyczna gra turowa w klimatach SF, która została wydana w 1988 roku na ZX Spectrum i C64 (a potem na inne platformy). Bardzo popularna, stanowiła inspirację m.in. dla późniejszej serii gier X-COM i do dziś ma zagorzałych fanów (pozdrowienia dla Bocianu!). Dowodzimy w niej grupą żołnierzy i wykonujemy kilka zróżnicowanych misji specjalnych.
_(p2).png)
Konwersja jest oparta na pełnej wersji z Commodore'a 64 obejmującej 7 misji. Mariusz i pomagający mu graficznie José Pereira wstępnie próbowali użyć grafiki PMG do podkolorowania całości, ale okazało się to niezbyt wykonalne ze względu na możliwą liczbę kolorów w linii oraz konieczność bardzo dynamicznej obsługi kolorowania przy przesuwie mapy. Mariusz postanowił więc wykorzystać możliwości karty VBXE i na potrzeby tej gry przystosował do C64 bibliotekę VBXEFXULA autorstwa Mono opisaną w tym artykule na AtariOnline.
Nie znaczy to, że nie będą jeszcze podejmowane próby dodania kolorów do zwykłego trybu hiresowego na standardowym Atari – jednak nie należy oczekiwać cudów, a główne okno gry na pewno nie będzie zbyt kolorowe.
Jeśli chodzi o efekty dżwiękowe, to Mariusz dokonał ich konwersji dzięki procedurze przeliczania częstotliwości SID-a pochodzącej z SID playera napisanego przez Świętego.
Gra powinna być gotowa w ciągu kilku miesięcy, być może uda się ją wypuścić jeszcze w tym roku.
_(p3).png)
- Total Eclipse
Jak część z Was zapewne pamięta, w 2015 roku Mariusz opublikował wersję demo konwersji na małe Atari gry Total Eclipse (również pochodzącej z 1988 roku). Sama gra była konwertowana z powolnej wersji na Commodore'a 64, oczywiście realizacja na Atari jest nieco bardziej dynamiczna ze względu na szybszy procesor. Doszły do tego również pewne optymalizacje kodu wykonane przez Mariusza.
Nie ma jednak co ukrywać: moc obliczeniowa 8-bitowców nie pozwala na szybką animację wielu brył 3D, więc nadal niektórzy mogą narzekać na tempo rozgrywki. O wiele płynniejszy efekt uzyskamy odpalając Total Eclipse na Atari z Rapidusem – gra została specjalnie dostosowana do szybszego procesora.
W 2015 roku wstępną grafikę na podstawie C64 przygotował José Pereira. Za kilka dni opublikujemy ostateczną wersję Total Eclipse, miałem przyjemność stworzyć do niej nową grafikę – tak wygląda ekran ładowania, który oparłem na wersji amigowej:
Poprawiłem też większość elementów panelu gry, poniżej porównanie wersji bazowej i ostateczny efekt na Atari. Od lewej: zegarek pokazujący aktualny czas w grze, słoik z wodą, animowane serce (będące wskaźnikiem zdrowia) i kompas.
_bottom_panel_comparison.png)
A to fragment górnego panelu (punktacja liczona w funtach):
Akcja gry toczy się 26 października 1930 roku w jednej z piramid w okolicy Kairu i trwa od 8:00 do tytułowego pełnego zaćmienia słońca (które nastąpi dwie godziny później). Otoczenie widzimy oczami naszego bohatera – brytyjskiego archeologa – w perspektywie 3D i przeżywamy przygodę w czasie rzeczywistym. Uzbrojeni w pistolet poruszamy się wewnątrz piramidy, odkrywamy jej sekrety, takie jak ukryte komnaty czy śmiertelne pułapki, a naszym celem jest zniszczenie świątyni boga Ra, co pozwoli zdjąć starożytną klątwę.
(okładka wersji na Commodore, źródło: MobyGames)
Wszystko jest osadzone w „prawdziwym 3D” dzięki silnikowi Freescape, który pozwalał modelować trójwymiarowe światy na maszynach 8- i 16-bitowych, a po raz pierwszy użyty był w grze „Driller” w 1987 roku.
Premiera gry nastąpi 26 października, 88 lat od dnia, w którym rozgrywały się wydarzenia opisane w grze.
Autorzy wersji na małe Atari:
Kod: Mariusz Wojcieszek,
Zmiany graficzne: Adam Wachowski,
Cover oryginalnej muzyki, efekty dźwiękowe: Michał „stRing” Radecki,
Pomocnicze prace graficzne: José Pereira.
Yosh 2018-10-23 02:06:44
Super! LS wymiata, mam nadzieje że na gołe atari nie będzie paskudna.
Atakowałem mapkę ala LS na a8...
* gr.8 - bez znaków (zeby dalo sie w kazdej lini pmg przesunac)
* pmg aby jeden znak zaslonic jednym bitem, or-owanie duchow daje 3 podswietlenia per znak
* sporo mieszania w lini zeby pmg przestawic i przeladowac
powinno wyjść trochę wąsko, ale nadal znośnie...
Jacques 2018-10-23 08:54:23
Super konwersje się zapowiadają, brawo!
Pozostaje niezmiennie czekać na IK+, Ricka i może kiedyś Flimbo's Quest ;-)
RetroBorsuk 2018-10-23 09:28:28
Świetna wiadomość.
Laser Squad to klasyk nad klasykami i mam nadzieję, że wersja na Atari bez VBXE będzie (naweet jak będzie brzydka).
Total Eclipse także fachowa pozycja w swojej klasie zgarniająca w Zzapie recenzje w okolicach 90%. Jak na Atari szybsze to tym lepiej!
No to po Total Eclipse czekam na Castle Master!
Pozdrawiam
amorphous 2018-10-23 09:53:21
nawet po latach c64 rzadzi
bocianu 2018-10-23 10:54:07
Moje ukochane LaserSquad w końcu na Atari!!! Mogę śmiało powiedzieć, że to chyba mój numer 1 wszechczasów jeżeli chodzi o gry na ośmiobitowce. Czas kupić VBXE :D
mono 2018-10-23 10:59:00
Laser Squada nigdy nie widziałem do tej pory. Świetnie, że będzie okazja pograć w to na Atari :) Cieszę się że Autor użył VBXE - zapowiada się świetna produkcja. Dodatkowo miło mi że moje wypociny były inspiracją :)
gorgh 2018-10-23 12:54:33
wow ale świetny ten Laser Squad!!!
Dalthon 2018-10-23 13:01:15
Godzinami się zagrywałem w Laser Squad! Nawet składaliśmy się na oryginalną wersję na Zx Spectrum :) Fajnie że po tylu latach posiadacze małego Atari będą mogli zagrać w ten magiczny tytuł!
Yosh 2018-10-23 13:08:26
Apropo LS :D
skoro VBXE, to grafika z PC
https://www.mobygames.com/game/dos/laser-squad/screenshots
@mono myślisz że by się dało ? wychodzi mi że tak (bo dynamiki tam nie ma za dużej)
mono 2018-10-23 13:17:12
@Yosh: Możliwe. Ale mnie się pecetowa nie podoba :)
W ogóle to Atari z VBXE może być programowane tak jak grafika na takim NES-ie, gdzie wszystko leży w pamięci video, a CPU tylko ustawia nr sprajta, znaczka, itp.
Adam 2018-10-23 13:17:42
@Yosh: tam jest pewna dynamika przy każdym przesunięciu mapki (np. jeśli chcemy się przesunąć z jednego krańca terenu na drugi).
Yosh 2018-10-23 13:39:22
tzn nie żeby ta na pc była czytelna... chodziło mi bardziej o taką grafię ala NES właśnie, ładne kafelki czytelne... no ale to ktos je musialby rysowac :) kumam
ok może być takie zx scpectrum na atari, troche mi szkoda vbxe po prostu...
Jacques 2018-10-23 13:43:22
Super, że grafika VBXE z Laser Squad trzyma klimat 8-bit :-)
bocianu 2018-10-23 13:50:14
Grałem w laser squad na PC i grafika była zwyczajnie brzydka. Ta jest o wiele bardziej czytelna.
José Pereira 2018-10-23 14:10:03
About Laser Squad in original 8bit there hopefully be the panel contours lines and the right side status area be coloured.
The same for the text/charge screens and we're preparing it.
Also doing today a 1st attempt to get the C64 loading screen onto the A8 version...
Odlotowy człowiek 2018-10-23 14:41:18
Podziw dla twórcy. I czekamy na kolejne świetne gry.
gorgh 2018-10-23 14:56:02
good luck José!
Yosh 2018-10-23 15:01:26
Way to go José Pereira! fingers crossed. Ignore my ramblings :)
solo/ng 2018-10-23 17:01:47
freaking awesome!
Beniu 2018-10-23 17:07:08
Jak zobaczyłem ostatnio Eye of the Beholder na C64 który jest na ukończeniu to mi kopara opadła. Może na Atari ktoś spróbowałby ją przenieść ;)
pin 2018-10-23 18:18:18
Miałem okazję testować na Rapidusie Total Eclipse ... powiem tak. BOMBA! Gra działa całkowicie płynnie :)
rosomak 2018-10-23 20:32:16
Eye of the Beholder jest na gołym C64 64 Kb??
Yolk 2018-10-23 20:54:07
Ale super nowości! Laser Squad w VBXE! Nie mogę się doczekać.
the fender 2018-10-23 21:32:55
No wreszcie Laser Squad na A8! Świetne info - nawet jak na golasa będzie monochrome.
RetroBorsuk 2018-10-23 21:46:24
Prosze nie zmieniajcie grafiki na wersje PC. Ta jest super i ma świetny klimat. Fajnie jakby na gołej atarynie też było troszku kolorków.
the fender 2018-10-23 22:00:44
@Retroborsuk: na pewno podkolorowywanie typu panel boczny, ramka gry. Co do wersji VBXE, to oczywiście kierunek wersji DOS jest zły. Natomiast polecam zastanowić się nad pójściem w stronę grafiki z wersji ST / Amiga (no chyba, że pamięć nie da rady).
IRATA4 2018-10-23 22:34:54
Świetna gra ,protoplasta Syndycate -no może być ciekawe i badziew, totalnie niegrywalny Total Eclipse - ta gra była dobra i fajna ale na PC w 1988 r gdy ludzie powolutku wkraczali w erę 3D ,-taki prehistoryk trzeciego wymiaru ,na ośmiobitowcach tak tnie że przykro patrzeć a grać się nie chce ,jasne dopałka rozwiąże problem ale tylko slabi gracze biorą i montują w sprzecie dopalacze :-p.
bocianu 2018-10-24 00:57:10
Irata: bardziej protoplasta UFO. Nawet autor ten sam :) Syndicate nie był turowy.
mariuszw 2018-10-24 08:27:19
Dzięki za wsparcie. Wersja VBXE będzie miała grafikę z C64, taką jak na screenach. Wersja bez VBXE na pewno będzie, nie wiem jeszcze jak kolorowa. Może się również okazać, że kolory w wersji nie-VBXE będą tylko w wersji 128KB RAM, bo gra już w tej chwili zajmuje prawie cały RAM. 64KB bez VBXE może być czarno-białe. Ale, jak twierdzi Bocianu, czarno-biały Laser Squad jest nadal grywalny.
Podziękowania dla Mono za udostępnienie kodu VBXEFXULA wraz z wyczerpującym opisem - dzięki temu zrobienie wsparcia dla VBXE zajęło jeden wieczór (zmieniłem paletę i wyrzuciłem 2/3 rozkazów blittera ;).
bruno_j 2018-10-24 10:31:09
@Rosomak O ile za "gołe" C64 uznamy C64 z wetkniętym 1541 Ultimate II+ (*)
"Adreas Larsson na grupie Dungeon Crawlers poinformował o tym, że wznowił prace nad portem gry dla Commodore 64. Dotychczasowe nośniki danych, dyskietki o pojemności 180 KB okazały się za małe na tak wielki projekt, co spowodowało przeniesienie danych na kartridż zgodny ze standardem Easy Flash, a więc finalna wersja Eye of the Beholder dla C64 zadziała np. uruchomiona na 1541 Ultimate II+. "
mono 2018-10-24 12:15:12
@mariuszw: I słusznie :) VIC nie ma flasha i brighta. Polecam się na przyszłość.
atarka 2018-10-24 14:51:20
1541 Ultimate II+ to rozumiem zewnętrzna dopałka C64 z możliwością dodania do 32 mb ram?
Serek Maluta bananowy 2018-10-24 15:12:07
Raczej emulator stacji dysków + extra ram etc. Dopałką w tradycyjnym znaczeniu tradycyjnym znaczeniu nie jest.
gorgh 2018-10-24 16:21:15
może "atarce" chodziło o REU
Silny gracz 2018-10-24 18:32:58
@IRATA4: sam jesteś słaby gracz.
pin 2018-10-24 22:25:29
To polecam Time Pilot na Rapidusa. Ciekawe, czy ugrasz choć 20% wyniku RetroBorsuka :). ha, ha, ha.
AdamK 2018-10-25 07:00:20
Laser Squad nie był inspiracją dla X-Com, ale podczas pisania LAser Squad 3 (na ST zresztą), chłopakom skończyła się kasa, poszli do Microporose po prośbie, tam ich przyjęli i zasugerowali zmianę klimatu na alieny, dropnięcie wersji na ST i tak powstał X-Com.
IRATA4 2018-10-25 13:50:59
@pin ,pewno i nie ugram,a moze ugram nie grałem ,nie wiem ,jak gra bez optymalizacji popitala jak szalona..., ja gram bo lubię , nie silę się na siłę by bić rekordy ,no dobra na Ps4 VR biję rekordy.
Co mnie obchodzi że z dopałką da się grać to fajne ale jako opcja .
Mnie ciekawi co jeszcze można wycisnąć z gołego A8,odkrywanie nowych trybów , technik ala fraktale i tym podobne ,dopałka to dla mnie taki doping ,do tego źle mi się kojarzą gdyż przejechałem się kiedyś na Segowskim X-32 które było bardzo drogie, nikt tego nie miał a dobrych tytułów wykorzystujących to rozszerzenie było raptem kilka , tu w przypadku Atari jest podobnie choć Rapidusa można włączyć kiedy się chce to wspomniany brak optymalizacji skutecznie zawęża sens uruchamiania go dla raptem kilku pozycji ... do tego kolejny podział , za dużo tych dopalaczy dla A8 , dla mnie Atari to Atari , stereo ok ,pamięć większa ze względu na ograniczenia sprzętowe (ilość duszków itp) też jest uzasadniona bo chociaż daje szanse ,wyrównuje je z innymi sprzętami 8Bit ,ale te wszystkie inne dopałki to ciekawostka , i jak widać kilka osób ma tak rozbudowane komputery z czego połowa zrobiła to bo lubi miec dopakowany na maxa sprzęt a i tak praktycznie mało co korzysta .
Super! LS wymiata, mam nadzieje że na gołe atari nie będzie paskudna.
Atakowałem mapkę ala LS na a8...
* gr.8 - bez znaków (zeby dalo sie w kazdej lini pmg przesunac)
* pmg aby jeden znak zaslonic jednym bitem, or-owanie duchow daje 3 podswietlenia per znak
* sporo mieszania w lini zeby pmg przestawic i przeladowac
powinno wyjść trochę wąsko, ale nadal znośnie...
Jacques 2018-10-23 08:54:23
Super konwersje się zapowiadają, brawo!
Pozostaje niezmiennie czekać na IK+, Ricka i może kiedyś Flimbo's Quest ;-)
RetroBorsuk 2018-10-23 09:28:28
Świetna wiadomość.
Laser Squad to klasyk nad klasykami i mam nadzieję, że wersja na Atari bez VBXE będzie (naweet jak będzie brzydka).
Total Eclipse także fachowa pozycja w swojej klasie zgarniająca w Zzapie recenzje w okolicach 90%. Jak na Atari szybsze to tym lepiej!
No to po Total Eclipse czekam na Castle Master!
Pozdrawiam
amorphous 2018-10-23 09:53:21
nawet po latach c64 rzadzi
bocianu 2018-10-23 10:54:07
Moje ukochane LaserSquad w końcu na Atari!!! Mogę śmiało powiedzieć, że to chyba mój numer 1 wszechczasów jeżeli chodzi o gry na ośmiobitowce. Czas kupić VBXE :D
mono 2018-10-23 10:59:00
Laser Squada nigdy nie widziałem do tej pory. Świetnie, że będzie okazja pograć w to na Atari :) Cieszę się że Autor użył VBXE - zapowiada się świetna produkcja. Dodatkowo miło mi że moje wypociny były inspiracją :)
gorgh 2018-10-23 12:54:33
wow ale świetny ten Laser Squad!!!
Dalthon 2018-10-23 13:01:15
Godzinami się zagrywałem w Laser Squad! Nawet składaliśmy się na oryginalną wersję na Zx Spectrum :) Fajnie że po tylu latach posiadacze małego Atari będą mogli zagrać w ten magiczny tytuł!
Yosh 2018-10-23 13:08:26
Apropo LS :D
skoro VBXE, to grafika z PC
https://www.mobygames.com/game/dos/laser-squad/screenshots
@mono myślisz że by się dało ? wychodzi mi że tak (bo dynamiki tam nie ma za dużej)
mono 2018-10-23 13:17:12
@Yosh: Możliwe. Ale mnie się pecetowa nie podoba :)
W ogóle to Atari z VBXE może być programowane tak jak grafika na takim NES-ie, gdzie wszystko leży w pamięci video, a CPU tylko ustawia nr sprajta, znaczka, itp.
Adam 2018-10-23 13:17:42
@Yosh: tam jest pewna dynamika przy każdym przesunięciu mapki (np. jeśli chcemy się przesunąć z jednego krańca terenu na drugi).
Yosh 2018-10-23 13:39:22
tzn nie żeby ta na pc była czytelna... chodziło mi bardziej o taką grafię ala NES właśnie, ładne kafelki czytelne... no ale to ktos je musialby rysowac :) kumam
ok może być takie zx scpectrum na atari, troche mi szkoda vbxe po prostu...
Jacques 2018-10-23 13:43:22
Super, że grafika VBXE z Laser Squad trzyma klimat 8-bit :-)
bocianu 2018-10-23 13:50:14
Grałem w laser squad na PC i grafika była zwyczajnie brzydka. Ta jest o wiele bardziej czytelna.
José Pereira 2018-10-23 14:10:03
About Laser Squad in original 8bit there hopefully be the panel contours lines and the right side status area be coloured.
The same for the text/charge screens and we're preparing it.
Also doing today a 1st attempt to get the C64 loading screen onto the A8 version...
Odlotowy człowiek 2018-10-23 14:41:18
Podziw dla twórcy. I czekamy na kolejne świetne gry.
gorgh 2018-10-23 14:56:02
good luck José!
Yosh 2018-10-23 15:01:26
Way to go José Pereira! fingers crossed. Ignore my ramblings :)
solo/ng 2018-10-23 17:01:47
freaking awesome!
Beniu 2018-10-23 17:07:08
Jak zobaczyłem ostatnio Eye of the Beholder na C64 który jest na ukończeniu to mi kopara opadła. Może na Atari ktoś spróbowałby ją przenieść ;)
pin 2018-10-23 18:18:18
Miałem okazję testować na Rapidusie Total Eclipse ... powiem tak. BOMBA! Gra działa całkowicie płynnie :)
rosomak 2018-10-23 20:32:16
Eye of the Beholder jest na gołym C64 64 Kb??
Yolk 2018-10-23 20:54:07
Ale super nowości! Laser Squad w VBXE! Nie mogę się doczekać.
the fender 2018-10-23 21:32:55
No wreszcie Laser Squad na A8! Świetne info - nawet jak na golasa będzie monochrome.
RetroBorsuk 2018-10-23 21:46:24
Prosze nie zmieniajcie grafiki na wersje PC. Ta jest super i ma świetny klimat. Fajnie jakby na gołej atarynie też było troszku kolorków.
the fender 2018-10-23 22:00:44
@Retroborsuk: na pewno podkolorowywanie typu panel boczny, ramka gry. Co do wersji VBXE, to oczywiście kierunek wersji DOS jest zły. Natomiast polecam zastanowić się nad pójściem w stronę grafiki z wersji ST / Amiga (no chyba, że pamięć nie da rady).
IRATA4 2018-10-23 22:34:54
Świetna gra ,protoplasta Syndycate -no może być ciekawe i badziew, totalnie niegrywalny Total Eclipse - ta gra była dobra i fajna ale na PC w 1988 r gdy ludzie powolutku wkraczali w erę 3D ,-taki prehistoryk trzeciego wymiaru ,na ośmiobitowcach tak tnie że przykro patrzeć a grać się nie chce ,jasne dopałka rozwiąże problem ale tylko slabi gracze biorą i montują w sprzecie dopalacze :-p.
bocianu 2018-10-24 00:57:10
Irata: bardziej protoplasta UFO. Nawet autor ten sam :) Syndicate nie był turowy.
mariuszw 2018-10-24 08:27:19
Dzięki za wsparcie. Wersja VBXE będzie miała grafikę z C64, taką jak na screenach. Wersja bez VBXE na pewno będzie, nie wiem jeszcze jak kolorowa. Może się również okazać, że kolory w wersji nie-VBXE będą tylko w wersji 128KB RAM, bo gra już w tej chwili zajmuje prawie cały RAM. 64KB bez VBXE może być czarno-białe. Ale, jak twierdzi Bocianu, czarno-biały Laser Squad jest nadal grywalny.
Podziękowania dla Mono za udostępnienie kodu VBXEFXULA wraz z wyczerpującym opisem - dzięki temu zrobienie wsparcia dla VBXE zajęło jeden wieczór (zmieniłem paletę i wyrzuciłem 2/3 rozkazów blittera ;).
bruno_j 2018-10-24 10:31:09
@Rosomak O ile za "gołe" C64 uznamy C64 z wetkniętym 1541 Ultimate II+ (*)
"Adreas Larsson na grupie Dungeon Crawlers poinformował o tym, że wznowił prace nad portem gry dla Commodore 64. Dotychczasowe nośniki danych, dyskietki o pojemności 180 KB okazały się za małe na tak wielki projekt, co spowodowało przeniesienie danych na kartridż zgodny ze standardem Easy Flash, a więc finalna wersja Eye of the Beholder dla C64 zadziała np. uruchomiona na 1541 Ultimate II+. "
mono 2018-10-24 12:15:12
@mariuszw: I słusznie :) VIC nie ma flasha i brighta. Polecam się na przyszłość.
atarka 2018-10-24 14:51:20
1541 Ultimate II+ to rozumiem zewnętrzna dopałka C64 z możliwością dodania do 32 mb ram?
Serek Maluta bananowy 2018-10-24 15:12:07
Raczej emulator stacji dysków + extra ram etc. Dopałką w tradycyjnym znaczeniu tradycyjnym znaczeniu nie jest.
gorgh 2018-10-24 16:21:15
może "atarce" chodziło o REU
Silny gracz 2018-10-24 18:32:58
@IRATA4: sam jesteś słaby gracz.
pin 2018-10-24 22:25:29
quote (irata4):ale tylko slabi gracze biorą i montują w sprzecie dopalacze :-p.
To polecam Time Pilot na Rapidusa. Ciekawe, czy ugrasz choć 20% wyniku RetroBorsuka :). ha, ha, ha.
AdamK 2018-10-25 07:00:20
Laser Squad nie był inspiracją dla X-Com, ale podczas pisania LAser Squad 3 (na ST zresztą), chłopakom skończyła się kasa, poszli do Microporose po prośbie, tam ich przyjęli i zasugerowali zmianę klimatu na alieny, dropnięcie wersji na ST i tak powstał X-Com.
IRATA4 2018-10-25 13:50:59
@pin ,pewno i nie ugram,a moze ugram nie grałem ,nie wiem ,jak gra bez optymalizacji popitala jak szalona..., ja gram bo lubię , nie silę się na siłę by bić rekordy ,no dobra na Ps4 VR biję rekordy.
Co mnie obchodzi że z dopałką da się grać to fajne ale jako opcja .
Mnie ciekawi co jeszcze można wycisnąć z gołego A8,odkrywanie nowych trybów , technik ala fraktale i tym podobne ,dopałka to dla mnie taki doping ,do tego źle mi się kojarzą gdyż przejechałem się kiedyś na Segowskim X-32 które było bardzo drogie, nikt tego nie miał a dobrych tytułów wykorzystujących to rozszerzenie było raptem kilka , tu w przypadku Atari jest podobnie choć Rapidusa można włączyć kiedy się chce to wspomniany brak optymalizacji skutecznie zawęża sens uruchamiania go dla raptem kilku pozycji ... do tego kolejny podział , za dużo tych dopalaczy dla A8 , dla mnie Atari to Atari , stereo ok ,pamięć większa ze względu na ograniczenia sprzętowe (ilość duszków itp) też jest uzasadniona bo chociaż daje szanse ,wyrównuje je z innymi sprzętami 8Bit ,ale te wszystkie inne dopałki to ciekawostka , i jak widać kilka osób ma tak rozbudowane komputery z czego połowa zrobiła to bo lubi miec dopakowany na maxa sprzęt a i tak praktycznie mało co korzysta .