Jeśli chcesz wziąć udział w dyskusjach na forum - zaloguj się. Jeżeli nie masz loginu - poproś o członkostwo.

• Zapomniane hasło?
• Poproś o członkostwo

1. • 1: CommentAuthorzbyti
   • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

    
   
   Garry working on an Atari ST. As World Champion he was able to afford a 20 MB hard drive!
   
   Fajny kawałek historii ->link<- ChessBase narodziło się na Atari ST :)
   
   Nawet nie czytając to po samych zdjęciach widać co było wśród szachistów swego czasu na topie i jak to się z biegiem lat zmieniało. Oczywiście na początku silnym szachistom przydawały się komputery tylko jako bazy danych partii. Co było później każdy wie ;)
   
   A ten list mówi sam za siebie, poważni panowie też "pykali" :D
   
   
2. • 2: CommentAuthorzbyti
   • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

    
   Skoro @urborg przybliżył szachy na naszej ulubionej konsoli 16-bit to czas na testy man vs machine ;)
   
   Opinię mam taką:
   
   O ile nie trafi się w książkę debiutową programu to gra bardzo zachowawczo, wręcz bojaźliwie. Gra pozycyjna pozostawia sporo do życzenia za to kombinacyjnie zazwyczaj przyzwoicie. Ogólnie nie jest to poziom najsilniejszych szachów na małym Atari a szkoda bo CPU dawało spore pole do popisu.
   
   Ewidentnie jak pisał Richard Lang - pisanie programów szachowych to specyficzna umiejętność którą nie każdy posiadł z racji braku talentu do tej roboty ;) Te szachy grają ale na pewno nie błyszczą tak jakby mogły gdyby program napisany był przez jednego z programistów Fidelity Electronics.
   
   Z drugiej strony III kat i poniżej może z tym programem przegrać.
   
   Poniżej zapis mojej partii na poziomie 9 (1 min na ruch) oraz wideo z pobieżną analizą.

   • Screenshot from 2019-09-25 16-49-58.png
     
     
     
     
   • Screenshot from 2019-09-25 17-06-10.png
     
     
     
     
   • Screenshot from 2019-09-25 17-10-53.png
     
     
     
     
   • zbyti_vs_Chess(MD)_L9(1m).mp4
   • zbyti_vs_Chess(MD)_L9(1m).pgn
3. • 3: CommentAuthorurborg
   • CommentTime25 Sep 2019

    
   Jeszcze w kwestii tych szachów na Segę Mega Drive dorzucę 2 grosze. W widoku 2D przeszkadza to że król i hetman są bardzo podobne. Na emulatorze gdzie jest super ostry obraz może to nie przeszkadza, ale na prawdziwej konsoli podłączonej przez złącze composite do telewizora ten krzyżyk nad królem jest ledwo widoczny a to jedyny w sumie element odróżniajaxy te figury. Na widoku 3D jest lepiej ale ja na takim widoku nie umiem grać. Jeszcze moją uwagę przykuło ze cyferki opisujące linie są jakoś dziwnie nierówno poustawiane.
4. • 4:
      
     CommentAuthorYosh
   • CommentTime25 Sep 2019

    
   Czy ja dobrze rozumiem? Najsilniejsze szachy (CM2100) są na c64 i lynxa ? a nie ma na naszą Atarynę ? to portować trzeba ;)
   
   ps dzięki za propozycje szachów na 8bit - dokładnie o to pytałem
5. • 5: CommentAuthorurborg
   • CommentTime25 Sep 2019

    
   Też jestem za - portować jak najbardziej. Ale ja bym nie portował CM2100 tylko jeśli już to któryś enginów Fransa Morscha, bo jego programy były silniejsze niż te od Fidelity.
6. • 6: CommentAuthorzbyti
   • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

    
   @urborg ->link<- ja tam Franka widzę ;) ale faktycznie tylko jedną maszynę oprogramował ->link<-
   
   Chociaż może to lista ludzi po kupieniu Fidelity przez Hegener & Glaser?
   
   Swoją drogą ciekawe czy Panowie od konkursu na 30 lecie Lynxa dużo by mieli roboty przenieść silnik CM2100 z konsoli na A8 i zrobić jakiś porządny stół? Szkoda, że nie mam takiego skilla...
7. • 7: CommentAuthorurborg
   • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

    
   Frans Morsh stworzył dwa enginy w asemblerze 6502, a potem od zera napisał nowy program pod procesory riscowe Hitachi H8 czyli to co jest w GK2000. Jak portować to engine napisany w asemblerze 6502. W Mondialu była Nona, a w Mondialu II ulepszona Nona. Dalsza ewolocja tego programu to engine Quest który był w Mephisto Modenie.
   
   Myślę że jak portować to albo engine z Modeny albo Mondiala II.
   
   Co do Morscha to on nie pracował na wyłączność dla żadnego producenta. Poza tym ten Fidelity to klon GK2000.
8. • 8: CommentAuthorzbyti
   • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

    
   Normalnie kusisz bym zmierzył Modenę z Lynxem ;)
   
   Ja Chessmastera cenię do 3000, silnik The King już jakoś mi nie podchodzi, no może pierwsze wersje 4000-6000 od 9000 już jakoś nie przepadam.
9. • 9: CommentAuthorzbyti
   • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

    
   No i laptop uznał, że procek za gorący i mi wyłączył system :( A szkoda bo wyglądało, że Lynx pogoni kota Mondialowi II :D
   
   Mondial grał na poziomie A4 czarnymi a Lynx na poziomie 5 białymi.

   • Screenshot from 2019-09-25 21-25-01.png
     
     
     
     
10. • 10: CommentAuthorurborg
    • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

     
    Tymczasem kolejna partia turnieju rozegrana.
    
    Białymi gra Chess Parker Bros a czarnymi Superquerg. Grany jest Gambit Hetmański nieprzyjęty. Już w 4 posunięciu dochodzi do wymiany hetmanów. Potem dosyć długo trwa w miarę wyrównana gra. W ruchu 26 Superquerg zbija piona skoczkiem i i wpada owym skoczkiem w związanie. Tym sposobem chwilę później Chess ma skoczka przewagi. Od 35 ruchu Chess popełnia jednak serię kuriozalnych błędów i pozwala Superquergowi doprowadzić piona do linii przemiany. W 38 ruchu Superquerg zyskuje hetmana co już praktycznie przesądza wynik partii. Mimo tego Superquerg męczy się się w końcówce straszliwe. Daje niezliczone szachy wrogiemu królowi i gra w większości bez pomysłu. Mija prawie 50 posunięć zanim w końcu udaje mu się dać mata w 82 ruchu.

    • Chess Parker Bros vs SuperQuerg.PNG
      
      
      
      
    • Chess Parker Bros vs SuperQuerg.pgn
11. • 11: CommentAuthorurborg
    • CommentTime25 Sep 2019

     
    Tak podejrzewałem że te szachy z Lynxa mogą być silniejsze od Mondiala II tym bardziej że mają dwa razy tyle MHz do dyspozycji. Jednak dwa najsilniejsze komputery szachowe na 4MHz 6502 to Mephisto Modena i CXG Dominator. Oba mają w środku program Fransa Morscha.
12. • 12: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime25 Sep 2019 zmieniony

     
    Odpaliłem Modenę jako pierwszą, ale musiałbym poszukać w instrukcji jak ustawić level. Co upgrade MAME to coś przestaje działać dlatego poszedł Mondial.
    
    Tak czy inaczej, mój laptop ma za słabe chłodzenie by 2h jechać na pełnym obciążeniu jednego rdzenia, emulując 2 maszyny, też by mi się zresetował przy Modenie ;)
13. • 13: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime26 Sep 2019 zmieniony

     
    Uzupełnienie do artykułu o ChessBase z ChessBase :D
    
    Bardzo fajna lektura. Poniżej wyjątek, polecam całość.
    
    Garry Kasparov on how it all started ->link<-
    
    

    Garry Kasparov:

    I WAS INTRODUCED to computers in 1983, although I didn't play chess with them at the time. The British computer company Acorn, the "British Apple," sponsored my match against Viktor Korchnoi in London that year, and of course their products were on display. Businesses, hobbyists, and other early adopters across Europe were paying large sums for the first few generations of home computers and Acorn was doing very well. I won the match, putting me a step away from my first world championship contest with Anatoly Karpov the next year, and was also given an Acorn home computer to take back to Baku. I flew on Aeroflot sitting next to the Soviet ambassador, and my fragile new trophy had its own VIP seat and blanket.
    
    To me, coming from the USSR, owning a computer seemed a little like science fiction. First, I had dedicated my life to climbing up the chess Olympus and this left very little time for other interests. Second, the USSR was still a computing desert outside of research institutions. A Soviet clone of the 1977 Apple II, the AGAT, came out around 1983 and slowly started to appear in schools across the country, but it was far out of reach for most private citizens, costing around twenty times the average monthly Soviet salary. And like most Soviet knock-off tech, it wasn't even a very good clone of a computer that was already six years old. America's BYTE magazine wrote in 1984 that "the AGAT wouldn't stand a chance in today's international market, even if they gave it away."
    
    This was far from just a little Cold War jab. The PC revolution was already well under way in America by this time. They were still expensive for what you got, but easily available to the middle class. The hugely popular Commodore 64 was released in August 1982. The standard-setting IBM PC XT came out in early 1983. By late 1984, over 8 percent of American households owned a computer. For comparison, the number of personal computers in Baku, Azerbaijan, a capital city of over a million people, probably went from zero to one when the plane landed with me and my Acorn.
    
    I would like to say this first encounter with a computer was a transformative moment, but as I said, I was a little busy at the time. My cousins and friends mostly used my eight-bit Acorn, a BBC Micro model, I believe, to play video games. One in particular would come to alter my perception of computers and my life in an important way, but it wasn't a chess game. It involved moving a little green frog across traffic.

    
    
    

    Garry Kasparov:

    And so, when I signed a sponsorship deal with the computer company Atari in 1986, I took as payment over fifty of their newest machines to bring back to form a youth computer club in Moscow, the first of its kind in the Soviet Union. I continued to supply the club with hardware and software acquired on my travels and it became a hub for many talented scientists and hobbyists.
14. • 14: CommentAuthorurborg
    • CommentTime26 Sep 2019 zmieniony

     
    Tymczasem rozpoczęła się już czwarta przedostatnia runda turnieju.
    
    Białymi gra SuperQuerg zaś czarnymi komputerek szachowy SciSys Kasparov Express 16k. Grany jest Gambit Hetmanski nieprzyjęty. Zawodnicy w miarę równo wychodzą z debiutu. W 12 posunięciu ma miejsce wymiana hetmanów. Wyrównana pozycja utrzymuje się do 15 posunięcia, gdzie dzięki błędowi przeciwnika SciSys zaczyna stać lepiej. Niedługo po tym SciSys przedostaje się wieża na drugą linie co pozwala mu zdobyć piona przewagi. w 22 posunięciu SciSys tworzy niebezpieczną pozycję wokół wrogiego króla i wygląda na to że uda mu się zdobyć sporo materiału. Niestety program nie umie chyba przeliczyć wariantu wymian i gra słabo i zachowawczo. W efekcie obiecujący atak zamienia się tylko w kilka wymian. Za to w 26 ruchu Superquerg łapie wrogiego gońca, zdobywając przewagę, ale SciSys szybko bierze rekompensatę, zbijając przeciwnikowi kilka pionów. Po 30 posunięciach SciSys ma 6 pionów i wieżę przeciwko pionowi wieży i skoczkowi. Scisys ma jednak piony daleko o linii przemiany i do tego aż dwa są zdublowane. Żadna ze stron w tej sytuacji nie ma przewagi a w końcówce wszystko się może zdarzyć. Dalsze posunięcia to słaba gra SciSys. Traci tempa na niepotrzebne szachowania, a tymczasem przeciwnik skutecznie redukuje mu liczbę pionów. W 41 posunięciu SciSys zbija Superquergowi jedynego ostatniego piona i remis wydaje się być bardzo prawdopodobnym zakończeniem. Tak też się dzieje - partia kończy się w 49 ruchu remisem poprzez 3-krotne powtórzenie.
    
    Tak więc zaczyna się coś już klarować. Komputer SciSys nie zdobędzie już kompletu punktów. Wygląda zaś na to że Superquerg zanotuje tutaj bardzo udany występ. Po 4 rundach pozostaje niepokonany i ma na koncie 3 punkty za 2 zwycięstwa i 2 remisy. Pokonuje m.in. Chess od Parker Bros i zalicza remisy z Sargonem II i SciSys. W ostatniej rundzie przyjdzie jeszcze zmierzyć mu się z Novag Agate.

    • SuperQuerg vs SciSys Kasparov Express 16k.PNG
      
      
      
      
    • SuperQuerg vs SciSys Kasparov Express 16k.pgn
15. • 15: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime26 Sep 2019 zmieniony

     
    Bardzo fajna partia! Chociaż jak Querg z tego wyszedł to ja nie wiem :D Wygrałbym to czarnymi z nim ;)
16. • 16: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime26 Sep 2019 zmieniony

     
    
    
    od 1700 już ludzie coś grają z GM :)
    
    
17. • 17: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime26 Sep 2019 zmieniony

     
    Poruszaliśmy kiedyś ten temat ale teraz mam dokładną tabelkę ->link<- wytłuszczone to te z "kropką przed".
    
    

    Elo rating vs. winning probabilities
    
    This table shows the correlation between the difference in Elo points and the probability of winning a game (in bold). So for example if a player has won 60% of her games against an opponent, she would be approximately 72 Elo points stronger. Conversely, a player that is 150 points weaker than his opponent, has only a 30% chance of winning a game.
    
    .99   +677       .66   +117       .33   -125
    .98   +589       .65   +110       .32   -133
    .97   +538       .64   +102       .31   -141
    .96   +501       .63    +95       .30   -149
    .95   +470       .62    +87       .29   -158
    .94   +444       .61    +80       .28   -166
    .93   +422       .60    +72       .27   -175
    .92   +401       .59    +65       .26   -184
    .91   +383       .58    +57       .25   -193
    .90   +366       .57    +50       .24   -202
    .89   +351       .56    +43       .23   -211
    .88   +335       .55    +36       .22   -220
    .87   +322       .54    +29       .21   -230
    .86   +309       .53    +21       .20   -240
    .85   +296       .52    +14       .19   -251
    .84   +284       .51     +7       .18   -262
    .83   +273       .50      0       .17   -273
    .82   +262       .49     -7       .16   -284
    .81   +251       .48    -14       .15   -296
    .80   +240       .47    -21       .14   -309
    .79   +230       .46    -29       .13   -322
    .78   +220       .45    -36       .12   -335
    .77   +211       .44    -43       .11   -351
    .76   +202       .43    -50       .10   -366
    .75   +193       .42    -57       .09   -383
    .74   +184       .41    -65       .08   -401
    .73   +175       .40    -72       .07   -422
    .72   +166       .39    -80       .06   -444
    .71   +158       .38    -87       .05   -470
    .70   +149       .37    -95       .04   -501
    .69   +141       .36   -102       .03   -538
    .68   +133       .35   -110       .02   -589
    .67   +125       .34   -117       .01   -677
    
18. • 18: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime27 Sep 2019

     
    Manual z porządnym kawałkiem szachowo-komputerowej historii ->link<-
19. • 19: CommentAuthorurborg
    • CommentTime27 Sep 2019 zmieniony

     
    Dzięki Zbyti za podlinkowanie tego manuala. Zacząłem sobie czytać i bardzo fajnie napisane.
    
    Tymczasem kolejna partia turnieju rozegrana - znowu partia dedykowanych komputerów szachowych.
    
    Białymi gra outsider - Saitek Kasparov Electronic Chess Partner, a czarnymi Novag Agate. Teoretycznie łatwy punkt dla Novaga, który jednakże też póki co nie błyszczy i po 3 rundach zajmuje przedostatnie miejsce w tabeli. A oto przebieg partii.
    
    Debiut to Otwarcie Reti wariant przyjęty - wiem bo mi Stockfish podpowiedział ;). W tym wariancie białe szybko aktywizują hetmana. W 7 posunięciu Saitek zbija skoczkiem centralnego piona z groźbą mata w stylu szewczyka. Liczy zapewne na wymianę skoczka za gońca, przy której zyska owego piona. Tyle że Novag ma inne plany. Atakiem kamikadze zbija gońcem piona z wtrąconym szachem. Saitek musi odbić gońca królem przez co nie wykona już roszady. Po czym Novag spokojnie zbija skoczka od razu z atakiem na hetmana. Materialnie wychodzi to na zero, ale pozycja dla Saiteka wygląda źle. Kolejne ruchy w wykonaniu Saiteka też słabe. W 12 posunięciu Novag rusza skoczka tak jak widać na zrzucie poniżej. Czyżby podstawienie? Darmowy skoczek do zbicia? Niezupełnie, bo to próba usunięcia obrońcy. Saitek łapie przynętę i bije skoczka. W odpowiedzi dostaje widły skoczkiem i musi się pożegnać z hetmanem. Odejście królem po szachu też niezbyt przemyślane, dzięki czemu Novag idzie za ciosem. Saitek nie potrafi się skutecznie bronić w obliczu ataku i partia kończy się bardzo szybko, po zaledwie 22 ruchach.

    • Saitek Kasparov Electronic Chess Partner vs Novag Agate r12.PNG
      
      
      
      
    • 20190927_090338.jpg
      
      
      
      
    • Saitek Kasparov Electronic Chess Partner vs Novag Agate.PNG
      
      
      
      
    • Saitek Kasparov Electronic Chess Partner vs Novag Agate.pgn
20. • 20: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime27 Sep 2019

     
    @urborg partia pokazuje, że tylko można Cię pochwalić za wybór Saitek Kasparov Electronic Chess Partner jako weryfikatora czy któryś z II ligowych programów ma chociaż 1200+ ;)
21. • 21: CommentAuthorurborg
    • CommentTime27 Sep 2019 zmieniony

     
    No i już ostatnia partia 4 rundy turnieju.
    
    Białymi gra Sargon II a czarnymi program Chess od Parker Bros. Sargon II decyduje się rozegrać Partię Angielską w wariancie odwróconej obrony sycylijskiej. Szybko białe inicjują kilka wymian figur lekkich, dzięki którym Chess ma na linii c strojone piony. Zaś w ruchu 12 Sargon zbija przeciwnikowi skrajnego piona uzyskując przewagę. W 17 ruchu ma miejsce wymiana hetmanów. Po czym pozycyjnie lepszą sytuację zaczynają zdobywać czarne, gdyż tworzy się pozycja zamknięta, w której białe są stłoczone na małej powierzchni i ich figury mają utrudnione manewrowanie. Niestety Chess próbuje tu i ówdzie ugryźć przeciwnika, ale bez żadnego konkretnego planu nic mu z tego nie wychodzi. W końcu po ponad 30 posunięciach pozycja zaczyna się otwierać i szanse Sargona rosną, tym bardziej że dalej ma piona przewagi. Tymczasem około 35 posunięcia Sargon wychodzi królem do przodu i ta przechadzka może go kosztować przegraną. Przez chwilę jest groźnie, ale jednak Chess daje się wymknąć ofierze. W 42 ruchu zaś Sargon powiększa przewagę o kolejnego piona. Wówczas Chess zaczyna mu szachować króla gońcem. Sargon nie chce jednak dać sobie przegonić króla bo to by oznaczało oddanie piona i w efekcie dochodzi do 3x powtórzenia pozycji i partia kończy się remisem po 51 posunięciach.
    
    Remis raczej korzystny dla Chess Parker Bros jako że grał wówczas ze stratą dwóch pionów. Dla Sargona II mniej ale ten program nie wykrywa remisu przez 3x powtórzenie i nie był świadomy że doprowadził do remisu. Jak widać nieznajomość przepisów szkodzi ;)
    
    Na koniec dorzycam tabelę po 4 rundach i kojarzenia na ostatnią 5 rundę.

    • Sargon II vs Chess Parker Bros.PNG
      
      
      
      
    • Sargon II vs Chess Parker Bros.pgn
    • tabela 4 runda.PNG
      
      
      
      
    • kojarzenia runda 52.PNG
      
      
      
      
22. • 22: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime27 Sep 2019 zmieniony

     
    @urborg komputery szachowe jakby potwierdziły swój ranking. A TPR wyznacza ELO programom na A8 - fajnie :)
    
    Fascynujące, że Querg nic nie przegrał, uwierzyć po prostu nie mogę ;)
23. • 23: CommentAuthorurborg
    • CommentTime28 Sep 2019

     
    Superquerg ma jeszcze szanse przegrać w ostatniej rundzie więc jeszcze to i owo może się zmienić w końcowej klasyfikacji. Niemniej jednak jako jedyny do tej pory zdołał urwać pół punkta komputerowi SciSys. Też jestem zaskoczony jego występem w tym turnieju, bo przed turniejem nie postawiłbym na niego złamanego grosza :). O ile w mojej opinii te 3 programy atarowskie były na bardzo zbliżonym poziomie to jednak Superquerga miałem za najsłabszego a Chess Parker Bros za najsilniejszego. Po 4 rundach turnieju odnoszę wrażenie, że jest dokładnie tak jak myślałem, tyle że na odwrót ;)
24. • 24: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime29 Sep 2019 zmieniony

     
    Wciąż chodzi za mną ten index z Lucas Chess... Jeżeli jest tak bezużyteczny to po co ktoś miałby poświęcić czas na jego tworzenie?
    
    W załączniku moja rozgrywka na lichess.com na 10 min, gram czarnymi. Białe generalnie popełniły tylko jeden znaczący błąd w końcówce, która stanowiła 1/3 partii a ja tylko raz mogłem zagrać silniej w kompletnie wygranej pozycji.
    
    Zawodnik grający białymi miał akurat 2000+ ja 1900+ chociaż też już miałem powyżej 2000 więc raczej równi zawodnicy.
    
    Pod rozwagę zamieszczam ;) Pierwszy zrzut to analiza 5 sek na ruch drugi 30 sek.

    • Screenshot from 2019-09-29 00-00-40.png
      
      
      
      
    • lichess_pgn_2019.09.28_Calamar10_vs_zbyti.FwfAhcYQ.pgn
    • 30sek-anal.png
      
      
      
      
25. • 25: CommentAuthorurborg
    • CommentTime29 Sep 2019

     
    Zacytuję wikiepdię ->link<-
    "Ocena siły gry szachisty jest zadaniem dość trudnym, ponieważ nie istnieją metody nierelatywnej oceny wartości poszczególnych posunięć w partii szachów. Można jedynie porównać poziom gry dwóch szachistów, biorąc pod uwagę wynik partii pomiędzy nimi."
    
    Lucas Chess próbuje właśnie coś takiego zrobić czyli ocenić siłę gry szachisty w punktach ELO wykorzystując fakt że silniki umożliwiają ocenę czy dany ruch był silny czy nie. Moim zdaniem takie podejście jest nieco błędne bo czasem jeden słaby ruch może położyć partię, a czasem wiele słabych ruchów pod rząd nie ma wpływu na wynik partii. Obserwuję to np w końcówkach gdy grają dwa programy na atari. Stockfish ocenia np ze program wykonał 10 dużych błędów pod rząd. Dzieje się tak dlatego że ma możliwość np mata w 6 ruchach, tymczasem on go nie widzi i zamiast tego zajmuje się dobijaniem przeciwnikowi jakichś nieistotnych pionków. Potem jego oceniane ELO leci przez to mocno w dół, ale przecież na wynik nie ma to wpływu bo partię i tak program wygrywa.
    
    Z drugiej strony taka ocena ma też jakąś wartość bo program może ocenić czy np dany użytkownik robi postępy. Być może taka analiza dała by całkiem sensowne rezultaty w ujęciu statystycznym. Czyli np oceniamy 20 partii rozegranych przez tą samą osobę i wówczas średnia z tych partii miałaby sens. Bo oceny z pojedyńczych partii dają często absurdalne wyniki. Czasem wydaje się że ocena jest dobra, ale jak to mówią i ślepej kurze się czasem ziarno trafi.
    
    Przykładowo - zagadka z czyjej partii pochodzi analiza. Poniżej dodam odpowiedź ;)

    • analiza_zagadka.PNG
      
      
      
      
26. • 26: CommentAuthorurborg
    • CommentTime29 Sep 2019

     
    Otóż partia ta pochodzi gdzieś sprzed tygodnia. Mój 6-letni syn grał sobie na Lucas Chess. Są tam tacy "przeciwnicy dla młodych graczy" typu szczur, wąz czy małpa z którymi trudno jest przegrać. Jego partia została tak oceniona - czyli na poziomie kobiecego arcymistrza. No dobra ze dwa ruchy mu podpowiedziałem ;). Poniżej zapis partii.

    • Julek.pgn
27. • 27: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime29 Sep 2019 zmieniony

     
    @urborg byłem zaskoczony wysoką zgodnością ruchów czarnych ze Stockfishem dopóki nie zobaczyłem, że partia ma 10 posunięć, białe podstawiają co mogą i kończy się matem :)
    
    Ale dobra rozrywka dla syna. Ja tu chłopakom dawałem Master Chess na 10 sekund i widać, że nauka zauważenia, że komputer podstawił jest ważna no i samemu też, że się podstawiło (Master jest taki miły, że czasem weźmie czasem nie).
    
    Na ten moment 8 latek i 11 latek nawet grając na 10 sekund na ruch nie dali rady pokonać Master Chess na A8.
    
    Twój syn może mieć szansę - sprawdzałeś? :)
    
    Ciekawie wypada na indeksie "total", można wtedy zobaczyć swoje zwycięstwo na tle "jakości" partii.
28. • 28: CommentAuthorurborg
    • CommentTime29 Sep 2019 zmieniony

     
    Syn nie grał z Masterchessem. Ogrywał już Mephisto Junior Master na najniższych kilku poziomach trudności. Te gry ze zwierzętami z tego co widzę są już dla niego za proste i lepiej żeby już grał z bardziej wymagającymi przeciwnikami, ale on się wciągnął w granie z nimi i kolekcjonowanie kolejnych albumów ze zwierzakami. W Lucas Chess można też grać przeciwko silnikom z definiowaną siłą gry. Silniki z 600 i 700 elo już poogrywał. Dzisiaj namówiłem go na grę z silnikiem ustawionym na 800 elo. Partia zakończyła się remisem przez 3-krotne powtórzenie, choć syn materialnie dosyć mocno wygrywał. Nie chciał już jednak grac rewanżu tylko wrócił do ogrywania zwierzaków.
    
    Wracając zaś do turnieju. Kolejna partia rozstrzygnięta. Białymi grał Chess Parker Bros a czarnymi Saitek Kasparov Electronic Chess Partner. Partia zaczęła się Debiutem Angielskim. Początek w wykonaniu Saitek nawet nie był zły, ale tylko do czasu. W 10 posunięciu Chess wykonał roszadę, a Saitek w odpowiedzi... ruszył się bezsensownie królem tracąc możliwość wykonania roszady. Domyślam się że było to spowodowane tym że jego figury były zamknięte za murem z własnych pionów i po prostu nie wiedział co zagrać. Jak się okazało był to jeden z całej serii słabych i bezsensownych ruchów. Wyglądało na to, że partia skończy skończy się szybko sromotnym pogromem. Chess jednak zmarnował okazję do szybkiego znokautowania przeciwnika i efekcie zdobył tylko 2 piony przewagi, po czym wymienił się hetmanami przez co jego atak stracił cały impet. Niemniej jednak wkrótce kolejne błędy Saiteka spowodowały że musiał oddać jakość, a w dalszej części partii przewaga przeciwnika dalej powoli rosła. W 39 ruchu Saitek podstawił skoczka. Swoją drogą przy tylu błędach aż dziwne że ta partia tak długo trwała. Wynik jednak już nie był zaskoczeniem. Chess w 46 posunięciu promuje hetmana i wygrywa matem w 50 posunięciu.

    • Chess Parker Bros vs Saitek Electronic Chess Partner.png
      
      
      
      
    • Chess Parker Bros vs Saitek Electronic Chess Partner.pgn
29. • 29: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime29 Sep 2019

     
    @urborg Twój syn nie gra lepiej od tego Partnera? Bez złośliwości czy coś, ciekawość zwykła :)
30. • 30: CommentAuthorurborg
    • CommentTime30 Sep 2019

     
    To zależy który syn bo mam czterech :) Jeśli chodzi o starszych (15 i 13) to jakby się skupili to byłby w ich zasięgu. 6 - letni nie miałby szans przynajmniej na tym poziomie. Może na najniższym poziomie?
31. • 31: CommentAuthorurborg
    • CommentTime30 Sep 2019 zmieniony

     
    No to czas na przedostatnia już partię turnieju.
    
    Białymi gra komputer szachowy Novag Agate czarnymi zaś gra SuperQuerg. Czyli grają zawodnicy z 2 i 3 miejsca tabeli. Superquerg w wypadku wygranej ma jeszcze teoretycznie nawet szanse na zwycięstwo w turnieju, ale pod warunkiem że Sargon II dałby rade urwać jakieś punkty komputerowi SciSys. Novag zaś w wypadku wygranej wskakuje na drugie miejsce spychając rywala w dół tabeli. Jest się o co bić :)
    
    Novag zaczyna standardowym e4 a SuperQuerg decyduje się na Obronę Francuską. W debiucie Novag oddaje Superquergowi piona za inicjatywę, dzięki temu już w 5 posunięciu ma dwie aktywne figury, a Superquerg żadnej. Niestety Novag nie potrafi tej inicjatywy wykorzystać i w 10 ruchu inicjatywę przejmuje Superquerg a Novag zostaje ze stratą piona. W 13 ruchu jednak błąd popełnia Superquerg. Ma piona pod biciem, lecz zamiast go obronić wyjeżdża do przodu hetmanem, skąd zostaje wygoniony z powrotem na pozycję wyjściową, traci tempo, a Novag odrabia stratę piona w 15 posunięciu. Od tego momentu partia bardzo wyrównana i zacięta. Trzeba przyznać że obaj zawodnicy grają dobrze, nie popełniają błędów i żaden z nich nie potrafi uzyskać znaczącej przewagi. Dochodzi do wymiany wież, później hetmanów i jeszcze figur lekkich. po 24 posunięciach partia wchodzi w końcowa fazę. Novag ma 6 pionów i gońca, a Superquerg 6 pionów i skoczka. Pozycja wydaje się być minimalnie korzystniejsza dla czarnych bo białe mają słabszą strukturę pionową z 2 izolowanymi pionami na skrzydle hetmańskim, aczkolwiek Stockfish ocenia że szanse są wyrównane. Końcówkę także oba programy grają dobrze, zbijają sobie po 2 piony i robi się pozycja remisowa. W 35 posunięciu jednak Novag popełnia błąd strategiczny. Decyduje się na wymianę lekkich figur w niekorzystnym dla siebie układzie. Jak widać na zrzucie który załączam, czarny król po zbiciu figury będzie mógł w następnym posunięciu zbić piona, a potem będzie miał blisko do zblokowanej pary pionów na linii h. Po wymianie figur Superquerg zbija białego piona a biały król bierze czarnego piona na linii e. Potem Superquerg rusza królem w stronę zblokowanych pionów na linii h, a biały król za nim. Nie jest jednak w stanie nic zrobić o ile Superquerg nie popełni błędu, a ten nie takowego nie popełnia. Zbija białego piona i zabezpiecza swojemu pionowi drogę do linii przemiany. Novag w tym czasie idzie królem na drugą stronę szachownicy zemścić się na pionach przeciwnika. Superquerg promuje hetmana i dochodzi do końcówki król + hetman na króla. Superquerg znowu mnie zaskakuje, szybko i sprawnie dając mata w tej sytuacji. Ja bym dał mata o jeden ruch szybciej, ale w sumie tylko jeden nadmiarowy ruch to i tak nieźle. Partia kończy się po 54 ruchach.
    
    Tak więc Superquerg pozostaje niepokonany, odnosząc w turnieju 3 zwycięstwa i 2 razy remisując.

    • Novag Agate vs SuperQuerg r35.PNG
      
      
      
      
    • Novag Agate vs SuperQuerg.PNG
      
      
      
      
    • Novag Agate vs SuperQuerg.pgn
32. • 32: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime30 Sep 2019 zmieniony

     
    Dla mnie zaskoczenie :) Pamiętam jak wydałem pozytywną opinię po swojej pierwszej wygranej z SuperQuergiem, że po protu gra za ostro ale ogólnie fajnie. Z tej opinii z biegiem czasu nie zostało nic :D
    
    Widać, że wpuszczony między takich samych "krótkowidzów" jak on potrafi potrafi jednak zdobywać punkty :)
    
    Jak zwykle ważne jest tło i punkt odniesienia ;)
    
    Czy lepiej być najgorszym wśród najlepszych czy najlepszym wśród najgorszych?
    
    Dla człowieka to oczywiste, lepiej być w pierwszej grupie bo wtedy jest szansa na progres :) Tutaj lepsze miejsce na pudle w drugiej lidze niż ... :D
33. • 33: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime30 Sep 2019

     
    Oglądanie jak Mistrz świata gra blitza z komentarzem jest zawsze na propsie :D
    
    
34. • 34: CommentAuthorurborg
    • CommentTime30 Sep 2019

     
    Zbyti miałbym prośbę. Ponieważ turniej drugoligowych programów szachowych na małe Atari jest na finiszu. Będę się szykował do turnieju Atari ST. Zainstalowałem już sobie emulator c64 i pobrałem Chessmastera 2100. Podobnie z Lynxem. Co do programów na ST miałbym prosbę o przesłanie materiałów jakie posiadasz - manuale i obrazy dyskietek. Te kfóre testowałem to mam - Psion, Colossus Chess X. Mój adres mailowy to: urborg[usun_to]@[i_to_tez]poczta.onet.pl.
    Bedę bardzo wdzieczny :)
35. • 35: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime30 Sep 2019 zmieniony

     
    @urborg postanowiłem wystawić Ci wszystko co mam z retro szachów (po za pojedynczymi przypadkami), więc wygodniej będzie przez GD.
    
    To samo masz także na @

    • Screenshot from 2019-09-30 15-53-20.png
      
      
      
      
36. • 36:
       
      CommentAuthorYosh
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    Hej, taka mephisto modena ma sporo szybszy zegar (4.19Mhz) i to nie stopowana antickiem dla rysowania gui:)
    
    ciekawe jak jej szanse wyglądały by cylk za cykl w porównaniu z jakimis atarowymi.
37. • 37: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    @Yosh to już Ty wiesz lepiej ode mnie bo siedzisz w sprzęcie, ale słuszna uwaga. Nie wiem ile cykli się gubi z tytułu obsługi przez CPU innych elementów na płycie głównej. Faktycznie, dedykowany komputer szachowy ma zdecydowanie mniej elementów pod kontrolą.
    
    Z drugiej strony czy było by to znaczące dla siły gry?
    
    Możesz prześledzić na tych stronach co linkowaliśmy ->link<- ile ELO zyskiwał dany program gdy dostał dodatkowe MHz albo procesor nowszej generacji.
    
    Gdyby komputer grał sam ze sobą to te parę cykli mogły by powodować, że w krytycznej pozycji zobaczył by te dodatkowe "ply" dalej, ale z punktu widzenia człowieka czy to jest 1978 ELO czy 2033 może nie robić odczuwalnej różnicy w większości przypadków jeżeli się ma o 100 ELO mniej ;)
    
    Np. ELO Turniejowe dla trzech takich przypadków:
    
    

    Mephisto Nigel Short 6502 10 MHz 2083
    Mephisto Nigel Short 6502 5 MHz	 2031
    
    Mephisto Polgar 6502 10 MHz	 2076
    Mephisto Polgar 6502 5 MHz	 1990
    
    Mephisto Modena 6502 8 MHz 	 1980
    Mephisto Modena 6502 4 MHz	 1912
    

    
    Wygląda, że podkręcenie zegara 2x daje średnio jakieś 50-100 pkt. ELO więcej. Jaka była by strata po przeniesieniu Modeny 4 MHz na A8 biorąc pod uwagę utratę cykli i wolniejszy zegar, 80-100 ELO?
38. • 38: CommentAuthorurborg
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    Antic chyba zjada około 20% cykli haltując CPU. Można przyjąć że z 1.77 MHz w atarce zostaje realnie niecałe 1.5 MHz.
    
    Z tym Elo to trudno wyrokować. Bo algorytm musi być dobrany do mocy obliczeniowej. Przy słabych procesorach ważne było uniknięcie pułapki krótkiego horyzontu. Dlatego algorytmy musiały wykrywać że taka sytuacja może wystąpić i tego unikać. W przypadku szybszych procesorów okazywało się że pułapka krótkiego horyzontu traci na znaczeniu i więcej korzyści przynosi uproszczenie algorytmu, co pozwalało na dalsze pogłębienie analizy.
    
    W przypadku Mondiala i Super Mondiala wzrost był chyba o około 140 Elo. Ale Super Mondial miał 2x szybsze Cpu i dodatkowo wiekszą książkę debiutową.
39. • 39: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    @urborg czyli dla 8-bit CPU utrata 20% cykli (gdy przy wzroście cykli o 100% uzysk mamy na poziomie 50-100 ELO) była by w granicach pomijalnego błędu ;)
    
    Faktycznie bardziej będzie decydować wtedy dobra książka otwarć dostosowana do stylu gry programu niż te parę cylki w tą czy w tę ;)
    
    Widziałem turnieje w necie gdzie Colossus 4.0 na A8 robił gorsze wyniki niż Colossus 4.0 na C64 i nawet w starciach bezpośrednich C64 wygrywał.
    
    -------------------------------------------------------------
    
    Poniżej odrobina wspomnień bo śledziłem na bieżąco od czasów Houdiniego do czasów deprecjacji Rybki :)
    
    Na 8-bit talent/spryt programisty decydował - w sumie było tak aż do pierwszych Pentiumów.
    
    Po okresie "stagnacji" i dokładaniu mocy za pomocą CPU nagle wystrzelił engine Houdini ->link<- robiąc furorę na szachowych salonach, tak jak później Rybka ->link<-
    
    Stockfisch ->link<- (nie wspominając o najnowszych osiągnięciach opartych o sieci neuronowe) definitywnie zakończyły projekty na dedykowanym szachom sprzęcie takie jak np. Hydra ->link<- ->link<-
40. • 40: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    Interview with Robert Houdart, author of the champion engine (2017) ->link<-
    
    

    Q: Now that Houdini is the reigning champion, would you issue a challenge for Alpha Zero? Under what conditions?
    
    A: It’s normally up to the challenger to issue a challenge, not the reigning champion :) A big discussion point about a possible match between a “normal” engine and Alpha Zero would be the hardware to use – how can you make sure that hardware is comparable? If I can run Houdini on 2000 cores it will be a lot stronger than when running on 64 cores…
    
    That said, I’m not sure how Google is viewing their project – is it a research/marketing project (like Deep Blue was for IBM), or do they intend to use Alpha Zero competitively or as an analysis engine available to the general public?
    

    
    Problem jakby powraca, jak porównać sprawność ludzkiego mózgu z CPU tutaj rzutowany na sieć neuronową a klasyczne algorytmy.
41. • 41: CommentAuthorurborg
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    Tymczasem rozegrana została już ostatnia partia turnieju z udziałem drugoligowych programów szachowych na małe Atari.
    
    Białymi gra komputer szachowy SciSys Kasparov Express 16k a czarnymi Sargon II. SciSys po 4 rundach prowadzi w turnieju z 3 wygranymi i 1 remisem. Czy Sargon II zdoła zawalczyć z liderem? Zobaczmy.
    
    Grany jest debiut Pionem Hetmańskim. Już w piątym ruchu dochodzi do wymiany hetmanów, a SciSys traci na skutek tej wymiany możliwość wykonania roszady. Później jest kilka wymian i cały czas utrzymuje się równowaga. w 27 ruchu z planszy znikają ostatnie figury lekkie. Obie strony mają po 2 wieże i 7 pionów. Dalej utrzymuje się równowaga. Po 30 posunięciach wydaje się że Sargon ma szanse na zdobycie przewagi, ale niestety w ruchu 37 popełnia błąd strategiczny, po którym dochodzi do wymiany wież i przy której SciSys zdobywa piona przewagi. Pion niby niedużo ale przy tym ustawieniu SciSys ma już praktycznie łatwe zwycięstwo. SciSys ma bowiem króla blisko zblokowanych pionów na linii a. Szybko więc zbija czarnego piona i rusza własnym pionem do linii przemiany. Sargon zbija tez białego piona w centrum i jest w stanie królem zagrodzić droge białemu pionowi. Tyle że to na nic, bo białe mają na drugim skrzydle 3 piony przeciwko 2 i łatwo mogą tam uzyskać przełom. Pozycja w 100% wygrana dla SciSys, ale... SciSys zamiast ruszyć pionami zaczyna manewry królem, gdzie oczywistym jest, że nie jest w stanie zmusić czarnego króla do ustąpienia mu z drogi. Po kilkunastu bezsensownych ruchach dochodzi do 3 krotnego powtórzenia pozycji i remisu. Kuriozalne zakończenie partii, w sytuacji gdzie 5-letnie dziecko by to potrafiło wygrać a komputer szachowy grający z siłą 3 kategorii nie potrafi. Ani SciSys ani Sargon II nie wykryły remisu i chciały grać dalej powtarzając w nieskończoność sekwencję tych samych kilku posunięć. No może nie w nieskończoność bo pewnie w końcu komputerkowi SciSys rozładowałyby się baterie (zgodnie z zapewnieniami producenta po 100 godzinach) i Sargon II wygrałby przez nokaut techniczny ;)
    
    Tak więc partia kończy się remisem co nieco zmienia układ tabeli.

    • SciSys Kasparov Express 16k vs Sargon II.PNG
      
      
      
      
    • SciSys Kasparov Express 16k vs Sargon II.pgn
42. • 42: CommentAuthorurborg
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    Tak więc poniżej tabela końcowa.
    
    Dzięki temu że Sargon II w ostatniej rundzie urwał pół punkta komputerowi SciSys, zwycięzcą turnieju, rzutem na taśmę, zostaje SuperQuerg.
    
    SciSys pomimo takiego samego bilansu dużych punktów zostaje sklasyfikowany na 2 pozycji.
    
    Trzecie miejsce przypada Sargonowi, który w ostatniej rundzie strąca prowadzący od początku turnieju komputer SciSys z pozycji lidera.
    
    Chess Parker Bros pomimo takiego samego bilansu dużych punktów co Sargon II ląduje na 4 miejscu.
    
    Przedostatni jest Novag Agate.
    
    Komputer szachowy Saitek Kasparov Electronic Chess Partner tutaj w tym turnieju nie miał właściwie nic do powiedzenia. Przegrał wszystkie partie i tylko w jednej partii zdołał nawiązać w miarę wyrównaną walkę. Z zerowym dorobkiem punktowym ląduje na ostatnim miejscu.

    • tabela koncowa2.PNG
      
      
      
      
43. • 43: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    Nie będę się rozpisywał, ale miałeś nosa by zrobić ten turniej! :)
    
    Zdecydowanie mamy 2 ligę na A8, nawet wygląda bardziej na trzecią, przez te remisy związanie z powtarzaniem pozycji ;)
    
    Dziwi mnie tylko ten Novag... Sądziłem, że będzie on takim zawodnikiem "środka" spychając słabsze programy do 1200+ a tymczasem jeżeli wierzyć ELO tych komputerów szachowych to te programy na A8 nie tylko ograły Partnera potwierdzając swoje 1200+ ale także Agate co potwierdza ich 1300+ a według TPR to nawet 1400+
    
    Ciekawie to wygląda jak ten SciSys będący kelnerem i dawcą punktów w poprzednim turnieju tutaj uplasował się na prowadzeniu.
    
    @urborg gratuluję cierpliwości w rozgrywaniu tych partii! Dzięki obu turniejom sądzę, że mamy dobre rozeznanie co do siły gry szachowych programów na małe Atari :)
44. • 44:
       
      CommentAuthorDracon
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    @zbyti:
    
    Czy próbowałeś grać w FRITZ'a na konsolce Wii? ;) Jest tez taka możliwość na emulcu Dolphin. Gra wygląda przyjemnie (oprawa) i sama rozgrywka niezła.
    Opis zagraniczny:
    ->link<-
    
45. • 45: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime1 Oct 2019 zmieniony

     
    @Dracon Dzięki Ci za info, nie wiedziałem, że na tę platformę są szachy, nie próbowałem, pewnie dostał bym tęgie lanie ;)
    
    Niestety, lapek jak mam teraz przy sobie ma przedpotopową integrę intela i Dolphin nie pójdzie.
    
    Często (swego czasu) używałem ten emulator do gier z GameCube, którego to bardzo cenię, ale raczej pocinałem wtedy w Burnouta :)
    
    Dawno temu gdy GC był "współczesną" generacją konsoli to ja miałem pierwszego XBOXa i tam był Chessmaster, o ile dobrze pamiętam.
    
    Zapoznam się (przy najbliższej okazji) z Frycem na Wii! Powinna być kupa zabawy ;) THX!
    
    EDIT: widzę, że na DS też jest :D ->link<-
46. • 46: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime2 Oct 2019 zmieniony

     
    Manga i szachy? Oczywiście :D
    
    Tutaj recenzja ->link<-
    
    Chrono Monochrome ->link<- 28 rozdziałów
    
    
47. • 47: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime2 Oct 2019 zmieniony

     
    @urborg obadaj Virtual Kasparov ->link<- ->link<- na GBA.
    
    Recenzja ->link<-
    
    "Story Mode" idealne dla dzieciaka - od przeciwników którzy grają jak ostatni partacz do bossów.
    
    
    
    Właśnie odblokowałem Garrego w trybie story, zobaczmy jak gra mając więcej czasu do namysłu niż parę sekund ;)
48. • 48: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime2 Oct 2019 zmieniony

     
    Po odblokowaniu Kasparowa w trybie kariery postanowiłem, przetestować go w partii na 30 min.
    
    Po pojedynku z Psionem było mi łatwiej, także poprowadziłem atak do zwycięskiego końca.
    
    Tak na moje oko program gra na poziomie I ligi na A8. Psion na ST by go już zjadł.
    
    Początkujący szachista powinien mieć sporo frajdy grając z postaciami z tego programu :) Polecam początkującym!

    • Screenshot from 2019-10-02 15-33-18.png
      
      
      
      
    • Screenshot from 2019-10-02 15-50-24.png
      
      
      
      
    • zbyti_vs_VirtualKasparov(GBA)_L-Kasparov-30min.mp4
    • zbyti_vs_VirtualKasparov(GBA)_L-Kasparov-30min.pgn
49. • 49: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime3 Oct 2019 zmieniony

     
    A Brief History of Computer Chess ->link<-
    
    Świetny artykuł, z podanej tam tabeli wynika, że siła komputerów/programów szachowych od 1960 roku rosła systematycznie co 5 lat średnio o 200 ELO.
    
    
    
    -----------------------------------------------------------
    
    I kilka książek. Do zdobycia na własną rękę ;)
    
    All About Chess and Computers: Chess and Computers and More Chess and Computers ->link<-
    
    Computer chess II ->link<-
    
    The joy of computer chess ->link<-
    
    Chess and computers ->link<-
    
    Toledo Nanochess: The commented source code ->link<-
50. • 50: CommentAuthorzbyti
    • CommentTime3 Oct 2019 zmieniony

     
    Z książki 700 Opening Traps podstawowe zasady gry w szachy.

    • Screenshot from 2019-10-03 23-14-07.png
      
      
      
      
    • Screenshot from 2019-10-03 23-14-20.png